דעם זיבעטן טאָג נאָך יציאת־מצרים האָבן די ייִדן דערגרייכט דעם ברעג פֿונעם ים־סוף. די מיצרישע אַרמיי האָט זיי געפּרוּווט נאָכצויאָגן, נאָר ס׳איז געשען אַ נס: דער ים האָט זיך געשפּאָלטן, און די ייִדן האָבן זיך געראַטעוועט פֿון זייערע פֿאַרשקלאַפֿער. צוליב דער גרויסקייט פֿונעם דאָזיקן נס, ווערן די לעצטע צוויי טעג פֿון פּסח פֿאַררעכנט פֿאַר אַ יום־טובֿ. אין די חסידישע קהילות מאַכט מען דעם לעצטן טאָג פֿון פּסח, די לעצטע פּאָר שעה פֿונעם יום־טובֿ, אַ ספּעציעלע "משיחס סעודה", וואָס סימבאָליזירט די קומענדיקע גאולה; אַ טייל חסידים טרינקען בײַ דער "משיחס סעודה" פֿיר כּוסות ווײַן און לייענען די הגדה, ווי בײַ אַ מין "דריטן סדר".
אין דער גמרא שטייט, אַז צוויי זאַכן זענען אַזוי שווער, ווי קריעת־ים־סוף: זיווג און פּרנסה. די צעשפּאַלטונג פֿונעם ים איז געווען איינער פֿון די גרעסטע ניסים אין דער מענטשלעכער געשיכטע, און אַ יסודותדיקער שטאַפּל אין דער אַנטוויקלונג פֿונעם ייִדישן פֿאָלק. די אַרבעט און דאָס משפּחה־לעבן זענען אָבער אַ טייל פֿון דער געוויינטלעכער טאָג־טעגלעכער ווירקלעכקייט; אַדרבה, בײַ ס׳רובֿ מענטשן באַשטייט כּמעט דאָס גאַנצע לעבן פֿון אַרבעט און משפּחה. פֿאַרוואָס האָבן די חז״ל פֿאַרגליכן דווקא די דאָזיקע צוויי ענינים צו אַזאַ גרויסן נס, און פֿאַרוואָס האָבן זיי געזאָגט, אַז זיי זענען אַזוי שווער?
אַלע מעשׂיות אין דער תּורה זענען מרמז אויף די אינערלעכע פּראָצעסן אין דער מענטשלעכער נשמה. די "יבשה" איז דער באַוווּסטזיניקער שׂכל; דער "ים" איז די פֿאַרבאָרגענע וועלט פֿון אומבאַוווּסטזיניקייט. דאָס לעבן אויף דער יבשה וואָלט געווען אוממעגלעך אָן די ימען און אָקעאַנען, וועלכע באַזאָרגן אונדזער פּלאַנעט מיט וואַסער און זויערשטאָף; דער וואַסער־טייל פֿון דער וועלט איז אויך גרעסער, ווי די יבשה. פֿונדעסטוועגן, בלײַבט די מיסטעריעזע ים־וועלט, מיט אַלע אירע אומצאָליקע סודות און באַשעפֿענישן, באַהאַלטן פֿון אונדז. דער אומבאַוווּסטזיניקער טייל פֿון אונדזער פּסיכיק שטעקט הינטער אַלע באַוווּסטזיניקע געפֿילן און מחשבֿות; פֿונדעסטוועגן, בלײַבן די טיפֿענישן פֿון אומבאַוווּסטזיניקייט פֿאַרבאָרגן.
ווען דער ים־סוף האָט זיך געשפּאָלטן, האָט זיך געשאַפֿן אַן אומגעוויינטלעכער מצבֿ, אַ "געמיש" פֿון ים און יבשה; ווי עס שטייט אינעם מדרש, זענען די ייִדן געווען אַרומגערינגלט מיט וואַסער־ווענט, און האָבן געקאָנט זען, ווי די פֿיש און אַנדערע ים־באַשעפֿענישן שווימען לעבן זיי.
ווען אַ מענטש קאָנטאַקטירט מיט אַ צווייטן, מוז ער כּסדר אויפֿדעקן די גרענעץ צווישן זײַן שׂכל און די אומבאַוווּסטזיניקע פּסיכישע פּראָצעסן, וואָס דערמעגלעכט צו באַנעמען יענעמס געפֿילן און מיינונגען. צוליב דער אומבאַוווּסטזיניקער אייניקייט צווישן די סוביעקטן, קאָן אַ מענטש דערפֿילן מיטלייד צו אַ צווייטן. אַ סך מענטשן בלײַבן אָבער פֿאַרשלאָסן אין זיך, ווען זיי האָבן צו טאָן מיט די אַנדערע, און באַציִען זיך צו זיי קאַלט און אָפּגעפֿרעמדט.
אין דער אמתן, שטאַמט דאָס ליבשאַפֿט־געפֿיל צו די אַנדערע פֿון דער אינערלעכער מענטשלעכער שטרעבונג צו אייניקייט. אַלע זאַכן אין דער וועלט זענען פֿאַראייניקט אין זייער ג־טלעכן עצם, הגם אונדזער שׂכל צייכנט כּסדר גרענעצן צווישן די אָביעקטן, ווײַל די מענטשלעכע עגאָ מוז אָנהאַלטן איר אומאָפּהענגיקייט, כּדי אָפּצוהיטן דעם באַריער צווישן דעם שׂכלדיקן באַוווּסטזײַן און דעם אומראַציאָנעלן ים פֿון אומבאַוווּסטזיניקייט, וווּ עס ווערן בטל די גרענעצן צווישן דעם סוביעקט און אָביעקט.
אָבער, כּדי צו אַנטוויקלען באמת וואַרעמע, פֿרײַנדלעכע באַציִונגען מיט די מענטשן, מוז מען דווקא אָפּשאַפֿן די פּסיכאָלאָגישע באַריערן און "אַרײַנלאָזן" דעם צווייטנס נשמה אין זיך. ווי עס שטייט אין די קבלה-ספֿרים, זענען אַלע מענטשן "ברעקלעך" פֿון אָדם-הראשונס נשמה; אין משיחס צײַטן, ווען די ג-טלעכע אייניקייט וועט אַנטפּלעקט ווערן אין דער גשמיותדיקער וועלט, וועט די גאַנצע מענטשהייט ווידער ווערן איין פֿאַראייניקטער אָרגאַניזם.
צו דערגרייכן אַזאַ גײַסטיקע מדרגה, מוז מען אַרײַן אינעם "ים" פֿון פֿאַרבאָרגענע געפֿילן, צו געפֿינען דאָרטן דעם חשק פֿון אייניקייט. פֿאַר אַ סך מענטשן איז זייער שווער זיך פֿאָרצושטעלן אַזאַ מצבֿ, ווען די מענטשהייט וועט זיך פֿילן ווי איין פֿאַראייניקטע גאַנצקייט; אַ סך מענטשן זענען אַזוי צוגעוווינט צו עגאָיִזם, אַז אַזאַ מדרגה קלינגט פֿאַר זיי אינגאַנצן אומנאַטירלעך.
דערפֿאַר האָבן די חז״ל פֿאַרגליכן דווקא דעם זיווג און פּרנסה צו קריעת-ים־סוף. הגם מיר זענען ווײַט פֿונעם דערהויבענעם באַנעם פֿון דער מענטשהייט ווי ממש איין אָרגאַניזם, קאָנען מיר זען, ווי אַזאַ מצבֿ ווערט אַנטפּלעקט, אין אַ געוויסער מאָס, אין אונדזער הײַנטיקער וועלט. אין אַ געזונטער משפּחה, פֿירט זיך דאָס פּאָרפֿאָלק ווי איין מענטש; אין אַלע זאַכן, וואָס זיי טוען, האָבן זיי אין זין איינער דעם צווייטן. די ווערטער "איש" און "אשה" שיידט זיך אונטער מיט די אותיות פֿון ג-טס נאָמען, "יוד" און "הא"; אין דער משפּחה ווערט דער ג-טלעכער נאָמען פֿאַראייניקט.
אין אַ געזונטער אַרבעט-סבֿיבֿה, קאָאָפּערירן די אַרבעטער אויך ווי איין גאַנצקייט; זיי האָבן תּמיד אין זין דעם צווייטנס מיינונג, און נעמען אָן אַלע וויכטיקע באַשלוסן צוזאַמען.
צום באַדויערן, איז די וועלט דערווײַל ווײַט פֿון אַזאַ אידעאַל; אין אַ סך ערטער פֿירט זיך די געזעלשאַפֿט אומיושרדיק, און אַ סך משפּחות האַלטן אין איין קריגן זיך. פֿונדעסטוועגן, הגם ס׳איז טאַקע אַזוי "קשה כּקריעת-ים־סוף" אויסצובעסערן די מענטשלעכע באַציִונגען, וועט די גאַנצע מענטשהייט אַריבערגיין אין דער צוקונפֿט דעם ים פֿון עגאָיִזם און פּסיכאָלאָגישע באַריערן, און וועט דערגרייכן דעם מצבֿ פֿון ג-טלעכער אייניקייט.