רעצעפּטן, נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

ווען ס׳רובֿ מענטשן הערן דאָס וואָרט "האַלוואַ", טראַכטן זיי וועגן דעם קלעצל פּאַסטע געמאַכט פֿון צעמאָלענע סימסום־קערעלעך, וואָס צעקרישלט זיך ווען מע עסט עס (און בלײַבט אָפֿט מאָל שטעקן אין די ציין!). איך האָב לעצטנס אָבער אויסגעפּרוּווט אַ רעצעפּט פֿאַר אַ האַלוואַ, וואָס מע מאַכט אין אינדיע, וואָס איז גאָר אַנדערש. זי איז געמאַכט פֿון מאַנע (אויך באַקאַנט ווי פֿאַרינע, אָדער סעמאָלינע), איז ווייך און גלאַטיק, געשמאַק און זייער גרינג צו מאַכן.

רעצעפּטן, נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

הגם ייִדן האָבן ליב קאַרטאָפֿל, עצהן די עקספּערטן צו פֿאַרבײַטן קאַרטאָפֿל אויף באַטאַטן (זיסע קאַרטאָפֿל) ווען נאָר מעגלעך, ווײַל זיי זענען אַ סך געזינטער.

אין דעם רעצעפּט קאָכט מען צוערשט אָפּ די באַטאַטן, איידער מע באַקט דעם קוגל, אָבער איר קענט עס מאַכן אַ סך גיכער, אויב איר שטעכט די באַטאַטן עטלעכע מאָל מיט אַ גאָפּל און שטעלט זיי אַרײַן גאַנצערהייט אין מיקראָכוואַלניק.

נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

אַ סך מענטשן קווענקלען זיך צו טרינקען וואַסער פֿונעם קראַנט, ווײַל זיי האַלטן, אַז ס'איז פֿול מיט באַקטעריע. אָט די זאָרג איז מסתּמא די הויפּט־סיבה פֿאַר וואָס דער פֿאַרקויף פֿון וואַסער אין פֿלעשלעך איז אַזוי הויך געשטיגן במשך פֿון די לעצטע 15 יאָר.

אָבער אויב איר וווינט אין אַ גרויסער שטאָט, און איר קויפֿט כּסדר פֿלעשלעך וואַסער, איז מעגלעך, אַז איר פּטרט אײַער געלט. דער אמת איז, אַז אַ פֿערטל פֿון די פֿירמעס, וואָס פֿאַרקויפֿן וואַסער, אַרײַנגערעכנט די גרויסע פֿירמעס Dasani און Aquafina, ניצן נישט מער ווי געפֿילטערט וואַסער פֿונעם קראַנט.

אַ סך שטעט מוזן, לויטן געזעץ, רעגלמעסיק דיסאינפֿיצירן זייער וואַסער־פֿאַרזאָרג, און קאָנטראָלירן, צי עס געפֿינען זיך דאָרט נישט קיין פּאַראַזיטן, אין פֿאַרגלײַך מיט די פֿירמעס פֿון פֿאַרקויפֿטן וואַסער,

רעצעפּטן, נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

סוכּות איז אַ טראַדיציע צו עסן האָלישקעס (אויך באַקאַנט ווי האָלופּצעס, פּראַקעס אָדער געוויקלט קרויט), כּדי צו באַדאַנקען דעם אייבערשטן פֿאַרן געראָטענעם שניט. טאָמער באַמיט איר זיך אויסצומײַדן רינדערן פֿלייש, פּרוּווט אויס דעם וועגעטאַרישן רעצעפּט פֿאַר האָלישקעס מיט שוועמלעך. ס׳מאַכט נישט אויס וואָסערע מין שוועמלעך איר ניצט: די געוויינטלעכע ווײַסע, פּאָרטאָבעלאָ, קרימיני אָדער פּאָרציני.


1 לעפֿל איילבערט־בוימל

2 ציבעלעס, צעהאַקט

רעצעפּטן, נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

טשאָלנט — אַ געמיש פֿון פֿלייש, בעבלעך, קאַרטאָפֿל און אַנדערע גרינסן — עסט מען געוויינטלעך שבת מיטאָג, אָבער ער איז אויך פּאַסיק ערבֿ־יום־כּיפּור, פֿאַרן תּענית, ווײַל דאָס פֿלייש און בעבלעך גיבן צו אַ היפּש ביסל פּראָטעיִן. דער ווײַטערדיקער רעצעפּט ניצט הינדל אַנשטאָט רינדערן פֿלייש, ווײַל הינדל האָט ווייניקער פֿעטס און כאָלעסטעראָל.

דער טשאָלנט איז גענוג פֿאַר אַכט מענטשן.


נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער (‫אַמעריקע)

געוויינטלעך ניצט מען אַ בראָט־אויוון (grill) אויף פֿלייש, פֿיש און גרינסן, אָבער דער רעצעפּט ווײַזט ווי מע קאָן אויך בראָטן פֿרוכטן, און דערבײַ מאַכן אַ געשמאַקן דעסערט. (אויב איר היט זיך פֿאַר צוקער, לאָזט אַרויס דעם סירופּ.)




4 באַנאַנעס

2 טעפּלעך טרוסקאַפֿקעס

נײַעס פֿאַר בני־בית

הגם דאָס באַוווּסטע לידל, "אוי, אוי, אוי, שיכּור איז אַ גוי", חזרט איבער דעם סטערעאָטיפּ, אַז ייִדן טרינקען נישט, איז דאָס שוין אַ היפּש ביסל פֿאַרעלטערט. די אַלקאָהאָל־פּראָבלעם איז הײַנט פּונקט אַזוי נוגע די ייִדישע משפּחות, ווי די גוייִשע, און איז אַפֿילו אַן אָנגעווייטיקטער ענין בײַ פֿרומע ייִדן, בפֿרט אין די יום־טובֿים שׂימחת־תּורה און פּורים.

נײַעס פֿאַר בני־בית, געזונט

הגם אַ הער־אַפּאַראַט קען ממשותדיק פֿאַרבעסערן דאָס געהער, איז עס נישט תּמיד גרינג זיך צוצוגעוווינען צו אים. אָט זענען דאָ עטלעכע רעקאָמענדאַציעס פֿונעם "נאַציאָנאַלן אינסטיטוט וועגן טויבקייט און אַנדערע הער־פֿעלערן":