אין דער פֿריִערדיקער פּרשה האָבן מיר געפּרוּווט אָנצוטאַפּן דעם אַלגעמיינעם לייטמאָטיוו פֿונעם גאַנצן חומש "ויקראָ", וועלכער הייבט זיך אָן מיט דעם אייבערשטנס רוף צו משה רבינו, וועלכער ווערט פֿאַרשריבן אין דער ספֿר־תּורה מיט אַן אומגעוויינטלעך קליינעם "אַלף", וואָס גיט צו אַ געוויסע צוויידײַטיקייט, ווי עס וואָלט געשטאַנען "ויקר" — און דער אייבערשטער האָט געטראָפֿן משה.
מע קאָן זאָגן, אַז דער לייטמאָטיוו פֿונעם הײַנטיקן אָפּטייל פֿונעם חומש, וועלכן מיר האָבן אָנגעהויבן לייענען מיט אַ וואָך צוריק, איז דער אינערלעכער ג־טלעכער רוף, וועלכער ברענגט די מענטשלעכע נשמה צו קדושה און מסירת־נפֿש. אויב מע טראַכט זיך אַרײַן, איז "ויקר" און "ויקראָ" נישט צוויי היפּוכים, נאָר ממש די זעלבע זאַך. ווען מע טרעפֿט פּלוצעם אַ ג־טלעכע אַנטפּלעקונג, איז עס גופֿא אַ רוף פֿון הימל; און ווען דער באַשעפֿער רופֿט דעם מענטש — איז עס נישט סתּם אַ קול פֿון אויבן, נאָר אַ טיפֿע גײַסטיקע דערפֿאַרונג.
אַ משוגענער קאָן אויך זאָגן, חלילה, אַז ער הערט קולות מן־השמים. דער אמתער רוח־הקודש קומט אָבער פֿון די סאַמע נשמה־טיפֿענישן, פֿונעם סאַמע שורש־נשמה, וווּ עס ווערט צעשווענקט דער חילוק צווישן מענטש און ג־ט. אַן עכטע נבֿואה איז אַ דירעקטער קאָנטאַקט מיטן ג־טלעכן ליכט. פֿאַרשטייט זיך, מיינט עס נישט, אַז מע ווערט שוין אַ נבֿיא, ווען עפּעס אַ געדאַנק קומט מיט אַ גרויס התלהבֿות. אַדרבה, אויב מע פֿאַרלאָזט זיך בלויז אויף פּערזענלעכע געפֿילן, קאָן די יצר־הרע גרינג פֿאַרפֿירן אין די גרעסטע תּאוות.
דער פּרינציפּ איז אָבער ריכטיק. הגם מע טאָר זיך נישט פֿאַרלאָזן, אָן שׂכל, אויף אינספּיראַציע־געפֿילן, קאָנען די טרוקענע שׂכלדיקע כּללים אָפּקילן און פֿאַרגליווערן די נשמה. דער איזשביצער רבי שרײַבט אין זײַן ספֿר "מי השילוח", אַז אָן אַן עלעמענט פֿון דינאַמישקייט און אינדיווידואַליזם ווערט די תּורה אַליין, חלילה, פֿאַרוואַנדלט אין אַ צלם. צופֿיל לעבעדיקייט קאָן משוגע מאַכן, און צופֿיל אָנגעשטרענגטקייט — צו פֿאַרוואַנדלען אַ מענטש אין אַ שטיין. דער קליינער "אַלף" אינעם וואָרט "ויקראָ" סימבאָליזירט די דאָזיקע דילעמע: אינעם ג־טלעכן רוף שטעקט אַן עלעמענט פֿון ספּאָנטאַנקייט.
אינעם חומש "ויקראָ" גייט אַ רייד, דער עיקר, וועגן קרבנות. ווי מיר האָבן דאָס שוין פֿריִער באַטראַכט, איז דער עיקר־קרבן נישט אַ בהמה, נאָר די אינערלעכע מסירת־נפֿש פֿונעם מענטש. און דער וויכטיקסטער בית־המיקדש איז דער מענטש אַליין. דער גשמיותדיקער בית־המיקדש מיט פֿיזישע קרבנות איז געווען מסוגל צו פֿאַרשטאַרקן דעם אינערלעכן נשמה־מזבח.
דער ספֿר "עקידת־יצחק" פֿונעם גרויסן ייִדישן דענקער יצחק עראַמה, גיט אַן עצה ווי אַזוי צו לייזן די סתּירה צווישן "ויקר" און "ויקראָ". אויב מע שטרעבט טאָן דאָס, וואָס מע האַלט מיטן גאַנצן האַרצן פֿאַר אַ ריכטיקער זאַך, וועלן אַפֿילו טועתן פֿאַררעכנט ווערן פֿאַר מיצוות. ס׳איז נישט ריכטיק צו טאָן תּמיד וואָס מע וויל; אַ מענטש, וואָס גייט אויף אַזאַ דרך, קאָן גרינג ווערן אַ קרבן פֿון זײַן אייגענער ווילדקייט. ס׳איז אָבער יאָ גוט אַמאָל צו טאָן, וואָס מע באַטראַכט הונדערט פּראָצענט זיכער ווי אַ ריכטיקע זאַך — אויב אַפֿילו די גאַנצע וועלט האַלט פֿאַרקערט. דער רבי נחמן בראַצלעווער זאָגט אַן ענלעכע זאַך אין "שׂיחות הר״ן".
אַזאַ עצה פֿאַרזיכערט אויך נישט פֿון ווילדקייט. צום באַדויערן, טרעפֿן מיר כּסדר מענטשן, וועלכע טוען שלעכטע זאַכן, מיינענדיק גאַנץ ערנסט, אַז זיי טוען די גרעסטע מיצווה. די עצה פֿון "עקידת־יצחק" און פֿון רבי נחמנען העלפֿט נאָר אָנצוּווענדן די דימאַנישע נאַטור פֿון דער מענטשלעכער נשמה, נישט געקוקט אויף אירע משוגעתן, לשם־שמים.
אין דער הײַנטיקער פּרשה ווערט ווײַטער באַהאַנדלט דער ענין פֿונעם פּערזענלעכן ג־טלעכן רוף. דער אייבערשטער האָט געהייסן די כּהנים צו ברענגען כּסדר אַן "עולה" — אַ ספּעציעלער קרבן, וועלכער מוז ברענען די גאַנצע נאַכט. יעדן טאָג האָט מען מקריבֿ געווען צוויי שטענדיקע "תּמידים" — אַלגעמיינע עולה־קרבנות. אַחוץ דעם, פֿלעגן די געוויינטלעכע ייִדן אויך ברענגען אינעם בית־המיקדש פּערזענלעכע עולה־קרבנות, צוליב אַ צאָל פֿאַרשיידענע סיבות.
אין פֿאַרגלײַך מיט ס׳רובֿ אַנדערע מינים קרבנות, פֿלעגט מען פֿאַרברענען די עולה־קרבנות אינגאַנצן לשם־מיצווה, אָן קיין זײַטיקע חשבונות אָדער הנאָות; די כּהנים האָבן נישט געגעסן קיין טייל פֿונעם פֿלייש, און דער דאָזיקער מין קרבן האָט נישט געטויגט ווי אַ כּפּרה פֿאַר עבֿירות. הגם די חז״ל דערקלערן, אַז אַזאַ מין קרבן איז מסוגל מכפּר צו זײַן פֿאַר שלעכטע מחשבֿות, קאָן מע זאָגן, אַז דאָס איז דווקא אַ רעזולטאַט פֿון דעם, וואָס אַ מיצווה, וואָס מע טוט אינגאַנצן לשם־שמים, אָן קיין חשבונות וועגן שׂכר אָדער כּפּרות, רייניקט אָפּ די נשמה פֿון עגאָיִסטישע כּוונות און ברענגט אַרײַן הייליקע מחשבֿות.
ווײַטער ווערן אין דער הײַנטיקער פּרשה דערקלערן אַנדערע מינים קרבנות, וואָס די כּהנים האָבן יאָ געגעסן. פֿונדעסטוועגן, איז דער נאָמען פֿון דער סדרה — "צו" — פֿאַרבונדן דווקא מיטן קרבן־עולה.
דאָס וואָרט "צו" איז דער שורש פֿונעם וואָרט "מיצווה", וועלכער באַשטייט פֿון די מיטעלע אותיות פֿונעם דאָזיקן וואָרט. הגם אינעם קאָנטעקסט פֿון דער פּרשה באַצייכנט עס אַן אימפּעראַטיוו — "זאָג אָן אַהרנען און זײַנע קינדער" — קאָן עס אויך דינען ווי אַ סובסטאַנטיוו. מע קאָן זאָגן, אַז דער נאָמען פֿון דער הײַנטיקער פּרשה שטעלט מיט זיך פֿאָר דעם קאָנצעפּטואַלן "יאָדער", פֿון וועלכן עס וואַקסט אַרויס דער גאַנצער ענין פֿון מיצוות.
על־פּי־קבלה, קאָן מען אַנטדעקן אַ טיפֿערן באַטײַט פֿון אַ וואָרט דורכן אַזוי־גערופֿענעם "אַתּב״ש". דאָס איז אַ פּשוטער שיפֿער, לויט וועלכן מע קערט איבער דעם גאַנצן אַלף־בית: דעם ערשטן אות — "אַלף" — באַזײַטיקט מען מיטן לעצטן אות, "תּיוו"; אַנשטאָט "בית" שרײַבט מען "שין", און אַזוי ווײַטער. אויב מע דעשיפֿרירט אויף אַזאַ אויפֿן דעם ערשטן אות פֿון דער הײַנטיקער פּרשה — "צדיק" — באַקומט זיך אַ "וואָוו". דאָס הייסט, אַז דאָס וואָרט "צו" באַשטייט פֿון אַ באַהאַלטענעם "וואָוו" און אַ בפֿירושן "הא".
על־פּי־קבלה, ווען מע טוט אַ מיצווה, דאַרף מען אין זין האָבן דעם ייִחוד צווישן דעם אייבערשטן אַליין און זײַן הייליקער שכינה — די ג־טלעכע אַנטפּלעקונג אינעם מענטש און אין דער וועלט. די חסידים זאָגן בפֿירוש פֿאַרן דאַוונען "לשם ייִחוד קודשא־בריך־הוא ושכינתּיה"; דער אות "וואָוו" אינעם וואָרט "צו" סימבאָליזירט דעם אייבערשטן, דער באַהאַלטענער אות "הא" — די שכינה.
דער נאָמען פֿון דער הײַנטיקער פּרשה ווײַזט אָן, אַז אַ מיצווה איז מיטאַמאָל אַ בפֿירושער רוף פֿון אויבן און אַ פּערזענלעכער דרך פֿון תּיקון־נשמה. ווען מע טוט אַ מיצווה אינגאַנצן לשם־שמים — אַזוי ווי דער קרבן־עולה — קומט אַרויס, פּאַראַדאָקסיש, אַ טובֿה פֿאַרן מענטש אַליין. די דינאַמיק פֿונעם פּערזענלעכן און "איבערפּערזענלעכן" ג־טלעכן אַספּעקט שטייט אינעם סאַמע ענין פֿון קיום־המיצוות. וואָס מער מע גיט זיך איבער ווי אַ קרבן און מע טוט ריכטיקע זאַכן אָן קיין הנאָה פֿאַר זיך — אַלץ מער פּערזענלעך־יחידיש ווערט דער וועג פֿונעם מענטש.