הײַיאָר איז אַ שמיטה-יאָר. די הײַנטיקע פּרשה הייבט זיך אָן מיט דער מיצווה פֿון שמיטה: די ייִדן אין ארץ-ישׂראל מוזן יעדע זיבן יאָר אויפֿהערן צו באַאַרבעטן די ערד, און די גערעטעניש טאָר נישט פֿאַרקויפֿט ווערן אויף אַן אָרגאַניזירטן אופֿן. אַלע אָפֿענע פֿעלדער מוזן זײַן הפֿקר, אָפֿן פֿאַר אַלעמען.
אינעם ערשטן פּסוק פֿון דער פּרשה ווערט באַטאָנט, אַז די מיצווה פֿון שמיטה איז געגעבן געוואָרן "בהר סיני". רש״י האָט דערקלערט, אַז פֿונעם דאָזיקן פּסוק לערנען מיר אָפּ, אַז אַלע מיצוות אין דער תּורה זענען אַנטפּלעקט געוואָרן פֿונעם אייבערשטן אויפֿן באַרג סיני. עס בלײַבט אָבער אַ פֿראַגע: פֿאַרוואָס ווערט דווקא שמיטה פֿאַרבונדן אינעם חומש מיט דער ג-טלעכער אַנטפּלעקונג?
ווען דער בית-המיקדש איז געשטאַנען, פֿלעגט מען דערקלערן נאָך יעדער זיבעטער שמיטה אַ "יובֿל-יאָר". אין דער הײַנטיקער סדרה ווערט דער יובֿל אָנגערופֿן "גאולה לארץ"; דאָס זעלבע וואָרט, "גאולה", ווערט געוויינטלעך אויסגענוצט אין שײַכות מיט משיחס צײַטן. דער ענין פֿון שמיטה האָט אויך אַ שײַכות צו דער קומענדיקער גאולה, ווײַל דאָס זיבעטע יאָר הייסט אויך "דאָס שבתדיקער יאָר", און משיחס צײַטן ווערן אָנגערופֿן "יום שכולו שבת" — "שטענדיקער שבת".
אַ סך ענינים אין דער תּורה זענען פֿאַרבונדן מיט אַקטיווער טעטיקייט. מע טאָר אָבער נישט פֿאַרגעסן, אַז אַ טייל יסודותדיקע מיצוות, בתוכם שבת און שמיטה, זענען דווקא פּאַסיווע. אַדרבה, צופֿיל אַקטיווקייט קאָן ברענגען צו דעם טעות פֿון "כּוחי ועוצם ידי" — אַז מיטן מענטשלעכן כּוח קאָן מען אויפֿטאָן, כּלומרשט, אַלצדינג אין דער וועלט.
אַ טייל מענטשן באַטראַכטן ביאת-המשיח ווי אַ "פּאָליטיש געשעעניש", און זעען אַפֿילו אײַן אין דער הײַנטיקער ישׂראלדיקער פּאָליטיק "דעם אָנהייב פֿון גאולה". אין דער אמתן, אויב מע טראַכט זיך אַרײַן אין די חסידישע ספֿרים, וווּ עס ווערט באַהאַנדלט די טעמע פֿון דער קומענדיקער גאולה, זעט מען קלאָר, אַז אין דער אויסגעלייזטער גאולה-וועלט וועט הערשן דווקא רויִקייט. ביאת-המשיח וועט זײַן בעצם אַן "אַנטי-פּאָליטיש" געשעעניש, וואָס האָט בלויז אַ סימבאָליש שײַכות צום ענין פֿון "קיניגרײַך". די הײַנטיקע פּאָליטישע, עקאָנאָמישע און סאָציאַלע סטרוקטורן, וואָס אין זייער יסוד שטעקט אָפֿט גוואַלד און קאָנקורענץ, וועלן פֿאַרלירן זייער באַדײַט, ווען די גאַנצע ערד וועט זיך אָנפֿילן מיט דער ג-טלעכער אַנטפּלעקונג.
די הײַנטיקע וועלט פֿירט זיך, על-פּי-רובֿ, לויט דעם פּרינציפּ פֿונעם גײַסטלאָזיקן צוואַנג — "כּוחי ועוצם ידי". די מענטשן טראַכטן אויס כּלערליי תּירוצים, צו פֿאַרטיידיקן זייער תּאווה צו געוועלטיקן איינער איבערן צווייטן, ווי אויך איבער דער נאַטור. אַפֿילו ווען מע באַציט זיך מיט אַזאַ צוגאַנג צו די מיצוות, קאָן מען גרינג אַרײַנקריכן אין עבֿירות און חילול-השם.
ווי עס שטייט אין דער פּרשה, "כּי גרים ותּושבֿים אַתּם עמדי" — "ווײַל איר זענט וואַנדערער און אײַנוווינער מיט מיר". דער גרויסער חסידישער רבי, רבי משה חיים אפֿרים סודילקעווער, האָט דערקלערט אין זײַן ספֿר "דגל מחנה אפֿרים", אַז דער מענטש מוז זיך פֿירן אין דער וועלט ווי אַ "גר", אַ וואַנדערער; דעמאָלט, וועט ער קאָנען ווערן אַ "תּושבֿ", אַ "שטענדיקער אײַנוווינער" אין דער גײַסטיקער וועלט.
אַפֿילו ווען מע טוט די מיצוות, וואָס פֿאָדערן אַקטיווע טעטיקייט, טאָר מען זיך נישט "אָנכאַפּן" אין די מאַטעריעלע זאַכן. פֿון צײַט צו צײַט מוז מען איבערלאָזן די פֿעלדער "אויף ג-טס באַראָט", די מענטשן זאָלן נישט טראַכטן, אַז זיי זענען די אמתע הערשער אויף דער ערד. דערפֿאַר קאָן מען זאָגן, אַז דער באַרג סיני ווערט דערמאָנט דווקא אין שײַכות מיט שמיטה, כּדי אונדז אָנצוזאָגן, אַז אַזאַ גײַסטיקע פּאַסיווקייט און "וואַנדערונג"-געפֿיל, איז אויך אַ וויכטיקער פּרינציפּ פֿון דער תּורה.