ווי מיר האָבן שוין באַהאַנדלט אינעם פֿאָריקן אַרטיקל, באַשטייט נישט די יום-כּיפּורדיקע עבֿודת-התּשובֿה בלויז אין בעטן דעם אייבערשטן צו פֿאַרגעבן אונדזערע עבֿירות.

דאָס וואָרט "תּשובֿה" מיינט "אומקערונג". דעם הייליקן טאָג, ווען מיר זאָגן זיך אָפּ צו פֿון אונדזערע טאָג-טעגלעכע פֿאַרגעניגנס און דאַוונען מיט כּוונה און מסירת-נפֿש, הייבן מיר זיך אויף, לכל-הפּחות אומבאַוווּסטזיניק, צו דער מדרגה פֿון מלאָכים, און נאָך העכער — ביז דער עצמדיקער אייניקייט מיט ג-טלעכקייט.

דער פֿערטער אות אינעם אייבערשטנס הייליקן נאָמען, "הא", סימבאָליזירט די עולם־הזה; יום-כּיפּור, בעת אונדזער עבֿודה, ווערט די גאַנצע אַרומיקע וועלט אָנגעפֿילט מיט רוחניות. מע קאָן דערפֿילן, ווי דער גאַנצער אוניווערס קערט זיך אום צו זײַן ג-טלעכן קוואַל; דערפֿאַר קאָן דאָס וואָרט "תּשובֿה" אָפּגעטײַטשט ווערן, בדרך-רמז, ווי "תּשובֿ ה׳" — "דער אות ‚ה‘ וועט זיך אומקערן".

דער צוועק פֿון עבֿודת-התּשובֿה באַשטייט אָבער אויך נישט אין פֿאַרלאָזן די וועלט אינגאַנצן, און פֿאַרוואַנדלט ווערן אין מלאָכים. אַדרבה, בעטן מיר דעם אייבערשטן צו געבן אונדז אַ גליקלעך גשמיותדיק לעבן. נאָכן יום-כּיפּורדיקן "קלעטערן אין הימל", קומען מיר צוריק צום געוויינטלעכן מצבֿ, מיטברענגענדיק מיט זיך די ג-טלעכע השפּעה פֿון אויבן אויף אַ גאַנץ יאָר. דאָס אַראָפּגיין צוריק אין עולם-הזה איז אויך אַ טייל פֿון דער תּשובֿה; מע ברענגט דעם אות "הא", די ג-טלעכע השפּעה, צוריק אין דער וועלט פֿון פֿאַרגעניגנס — דערפֿאַר ווערט דער יום-טובֿ סוכּות אָנגערופֿן "זמן שׂמחתנו", "די צײַט פֿון אונדזער שׂמחה".

ווען מע זיצט אין סוכּה, ווערט מען מיטאַמאָל אַרומגערינגלט פֿון אַלע זײַטן סײַ מיט דער מיצווה, סײַ מיט דער נאַטור-סבֿיבֿה; מע קאָן דערפֿילן, ווי די ג-טלעכע השפּעה גייט אַראָפּ פֿון די גײַסטיקע וועלטן און ווערט פֿאַרשפּרייט אין עולם-הזה.

די וואָך לייענען מיר אין דער פּרשה די נבֿיאישע שירה, וועלכע משה רבינו האָט געזאָגט פֿאַר זײַן טויט. משהס ליד ווערט פֿאַרשריבן אין דער תּורה אויף אַ באַזונדערן אופֿן, אין צוויי שפּאַלטן, און שטעלט מיט זיך פֿאָר, מסתּמא, דעם סאַמע פּאָעטישן טייל פֿונעם חומש. אַ גרויסער טייל פֿון דער שירה באַשטייט פֿון תּוכחות וועגן די שרעקלעכע שטראָפֿן פֿאַר נישט פֿאָלגן דעם אייבערשטנס וועג; דער באַשעפֿער האָט אָבער צוגעזאָגט, אַז נאָך אַלע צרות און שטראָפֿן וועלן די ייִדן תּשובֿה טאָן, און אויף זייערע שׂונאים וועט קומען אַ ביטערער סוף.

געוויינטלעך, ווערט די הײַנטיקע פּרשה געלייענט פֿאַר יום-כּיפּור; משה רבינוס שירה איז זיכער צוגעפּאַסט צום הייליקן יום-הדין. דער אינערלעכער באַדײַט פֿון דער סדרה האָט אָבער אויך אַ שײַכות צום קומענדיקן יום-טובֿ, סוכּות.

ווען אַ מענטש גייט בײַנאַכט אין אַ וואַלד און טראַכט וועגן בייזע און שרעקלעכע זאַכן, ברענגט יעדער פֿינצטערער בוים אַלץ מער שרעק; אָבער, אויב מע גייט אין אַ גוטער שטימונג, טראַכטנדיק וועגן רוחניות און די שיינקייט פֿון דער נאַטור, קאָן דער זעלבער שפּאַציר אינעם וואַלד פֿאַרוואַנדלט ווערן אין אַ שׂמחהדיקער גײַסטיקער דערפֿאַרונג. ווען מע דערנעענטערט זיך צום אייבערשטן, ווערן די זאַכן, וואָס האָבן פֿריִער אויסגעזען שלעכט און פֿינצטער, פֿאַרוואַנדלט אין גוטס און ליכטיקייט.

די חסידישע ספֿרים דערקלערן, אַז הינטער דעם נעגאַטיוון אויסזען פֿון די תּורה-תּוכחות שטעקן ברכות און ליכטיקייט. משה רבינוס נבֿואה איז דווקא פֿאַרשריבן געוואָרן אינעם פֿאָרעם פֿון אַ שיין ליד, וואָס לאָזט זיך אָפּגעטײַטשט צו ווערן אויף פֿאַרשיידענע אופֿנים. צום בײַשפּיל, ווערן די זינדיקע ייִדן אָנגערופֿן אין זײַן שירה "עם נבֿל ולא חכם" — בוכשטעבלעך, "אַ פֿאַרדאָרבן און נישט־קלוג פֿאָלק".

די קבלה-ספֿרים דערקלערן, אַז דאָס וואָרט "נבֿל" קאָן צעטיילט ווערן אויף דעם אות "נון" — 50 "טויערן" פֿון ראַציאָנעלן שׂכל, און "ב״ל" — 32 "שטעגלעך" פֿון אינטויִטיווער חכמה. לויט דעם מיסטישן אָפּטײַטש, האָט משה רבינו געזאָגט די ייִדן, אַז הגם די ראַציאָנעלע לאָגיק איז וויכטיק, ווערט זי באַטראַכט ווי "פֿאַרדאָרבן", אומפּערפֿעקט, אין פֿאַרגלײַך מיט ריינער אינטויִציע. די אַנדערע פּסוקים אין דער שירה טראָגן איז זיך אויך אַ באַהאַלטענעם פּאָזיטיוון באַדײַט. ווען מע ווייסט, ווי אַזוי אַרײַנצוקוקן אין דער גײַסטיקער חכמה פֿונעם טעקסט, ווערן אַלע קללות און תּוכחות פֿאַרוואַנדלט אין פּאָעזיע און שיינקייט.

פּונקט אַזוי, ווערט דער פּחד פֿון דעם יום-הדין פֿאַרוואַנדלט, דורך אונדזער עבֿודת-התּשובֿה, אין דער שׂמחה פֿונעם יום-טובֿ סוכּות, ווען די ג-טלעכע שפֿע ווערט אַנטפּלעקט הינטער דעם "גראָבן" שאָלעכץ פֿון דער נאַטור-וועלט.