טײַערע סטודענטן פֿון ייִדיש אין דער גאָרער וועלט:

שלום-עליכם! איך הייס חנה און איך בין אױך אַ סטודענטקע פון ייִדיש. איך שרײַב הײַנט וועגן עפּעס וואָס פֿאַר מיר איז זייער טײַער: ייִדיש און די צוקונפֿט פון ייִדיש אין אַמעריקע. ס׳איז באַוווּסט, אַז אַלץ מער און מער אוניווערסיטעטן האָבן קורסן פֿון דער ייִדישער שפּראַך. אָבער איצט לאָמיך דערציילן אַ פּערזענלעכע מעשׂה וועגן דעם וואָס איז געשען, און מײַן איבערלעבונג אין בראַנדײַס-אוניווערסיטעט.

איך בין געווען אַ נײַע סטודענטקע אין דעם אָנהייבער-קלאַס פֿון ייִדיש. בײַ דער צײַט ווען מײַן שפּראַך האָט זיך פֿאַרבעסערט, האָב איך אױך דערזען מער מעגלעכקייטן פֿאַר ייִדיש אין בראַנדײַס. מײַן ערשטער געדאַנק איז געווען צו שאַפֿן אַ גרופּע דורכצופֿירן סאָציאַלע אונטערנעמונגען: ייִדישע פֿילמען, מוזיק, ביכער און עסן.

איך האָב גערעדט מיט די בחורים פֿון אונדזער קלאַס (אַ חוץ מיר, זײַנען אַלע געווען בחורים!), און מיר האָבן געשאַפֿן אַזאַ קרײַז — מיך האָט מען אויסגעקליבן פֿאַרן פּרעזידענט, בנימין שאַפּיראָ האָט געפֿירט דאָס פֿינאַנץ־בוך, און שלום פּאַלעווסקי איז געווען פֿאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר די באַציִונגען מיטן קהל.

מיר האָבן אַפֿילו אָנגעשריבן אַ קאָנסטיטוציע, כּדי צו בעטן בײַם אוניווערסיטעט געלט. דורך דעם דאָזיקן פּראָיעקט האָבן מיר צו זיך צוגעצויגן אַ סך סטודענטן.

מײַן צווייטער געדאַנק האָט געהאַט צו טאָן מיט די אַקאַדעמישע ענינים. די רייד איז געגאַנגען ניט סתּם וועגן "קרעדיטן" פֿאַר לערנען זיך ייִדיש. איך האָב גערעדט מיט אַ צאָל פּראָפֿעסאָרן, אַרײַנגערעכנט דעם ראָש פון ייִדישע לימודים אין בראַנדײַס. ווי אַ פּועל-יוצא פֿון די שמועסן, איז מען געקומען צו אַזאַ פּלאַן: צו שאַפֿן אַ מעגלעכקייט פֿון פֿאַרדינען עפּעס אַ "מײַנאָר" פֿאַר סטודענטן, וואָס האָבן שטודירט ייִדיש אַ געוויסע צאָל שעהען. סוף-כּל-סוף, איז אויך דער פּראָיעקט מקוים געוואָרן.

סטודענטן אין דער גאָרער וועלט! איצט איז געקומען אײַער ריי.

מע האָט פֿאַר אונדז אָנגעבױט אוניווערסיטעטן, מיר זאָלן אין זיי בליִען און וואַקסן סײַ ווי פֿאָרשער, סײַ ווי מענטשן. און ס׳איז אונדזער חובֿ צו טאָן אַלץ וואָס מיר קענען אויך לטובֿת דער ייִדישער קולטור. ייִדיש איז זייער טײַער און וויכטיק פֿאַר אונדז און פֿאַר אונדזער פֿאָלק. לאָמיר צוציִען צו ייִדיש-קורסן וואָס מער סטודענטן און אַנטוויקלען פּראָגראַמען פֿאַר ייִדיש!

שאַפֿט גרופּעס און קרײַזן, וועלכע זאָלן פֿירן אַקטיוויטעטן אַ חוץ די לעקציעס — און האָט הנאה פֿון ייִדיש! אָרגאַניזירט פֿאַרשיידענע מסיבות. רעדט מיט אָנגעשטעלטע פֿון אײַער אוניווערסיטעט, כּדי צו באַקומען אַן אָפֿיציעלן סטאַטוס, ווי אויך געלט פֿאַר פּראָיעקטן און אַ וועבזײַטל.

און אפֿשר וועט זיך אײַך אײַנגעבן צו מאַכן אַ "מײַנאָר" פאַר סטודענטן, וואָס לערנען ייִדיש. דאָס איז טאַקע שווערער ווי צו שאַפֿן אַ ייִדישע גרופּע, אָבער עס איז כּדאַי אַ פּרוּוו טאָן.

איך ווינטש אײַך הצלחה אין אַלע אײַערע פּראָיעקטן!

חנה לאַנגמאַן
chana@nyu.edu
ה' חודש כסלו תשס"ז