די פֿריִערדיקע פּרשה הייבט זיך אָן מיטן פּסוק "והיה עקבֿ תּשמעון" — אויב איר הערט זיך צו דעם אייבערשטנס מיצוות, וועט דער אייבערשטער אָפּהיטן דעם בונד, וועלכן ער האָט געשלאָסן מיט אײַערע אָבֿות. ווי מיר האָבן באַהאַנדלט די פֿאָריקע וואָך, איז דער נאָמען פֿון דער פֿריִערדיקער סדרה — עקבֿ — מרמז אויף דער הײַנטיקער תּקופֿה פֿון "עקבֿתא דמשיחא".

אין געוויסע אַספּעקטן, איז די וועלט שוין נאָענט צו דער גאולה. אין דער פּרשת "בראשית" שטייט געשריבן, אַז צוליב דעם חטא פֿון אָדם־הראשון מוז דער מענטש אַרבעטן שווער, "אינעם שווייס פֿון זײַן פּנים", און די פֿרויען מוזן האָבן קינדער אין ווייניק. די מאָדערנע טעכנאָלאָגיעס און וויסנשאַפֿטלעכע אַנטדעקונגען דערמעגלעכן אויסצומײַדן די דאָזיקע קללות אין אַ סך פֿאַלן. די פּראָגרעסיווע סאָציאַלע אידעאַלן ווײַזן אָן, ווי אַזוי מע קאָן צונויפֿבינדן די קוואַלן פֿון גשמיותדיקער חכמה מיט דער מיצווה פֿון אַהבֿת־הבריות, און צו שאַפֿן אַ ברידערלעכע, יושרדיקע געזעלשאַפֿט.

אינעם ספֿר־הזוהר איז פֿאָרויסגעזאָגט געוואָרן, אַז אינעם פּעריאָד פֿון "עקבֿתא דמשיחא" וועלן זיך אין דער וועלט אַנטפּלעקן די קוואַלן פֿון גשמיותדיקער און גײַסטיקער חכמה. פֿונדעסטוועגן, זענען מיר נאָך אַלץ גאָר ווײַט פֿון דער גאולה. אַדרבה, די זעלבע פּראָגרעסיווע טעכנאָלאָגיעס און אידעען, וועלכע וואָלטן געקאָנט פֿאַרבעסערן דאָס מענטשלעכע לעבן, קאָנען פֿאַרקריפּלט ווערן און האָבן שוין נישט איינמאָל געדינט, און דינען נאָך אַלץ, פֿאַר די סאַמע רוצחישע, דעסטרוקטיווע און טאָטאַליטאַרע צוועקן. אַ סך מענטשן אין דער וועלט זענען נאָך אַלץ פֿאַרשקלאַפֿט און אַרבעטן געפֿערלעך שווער, ממש "אינעם שווייס פֿון זייערע פּנימער".

די שפּראָצן פֿון דער באַפֿרײַטער גאולה־וועלט ווערן פֿאַרפֿלייצט מיט די כוואַליעס פֿון עגאָיִזם און אומיושר. הגם "עקבֿתא דמשיחא" איז אַ מיסטישער ענין, קאָן מען גרינג פֿאַרשטיין דעם דאָזיקן אַספּעקט פֿון דער וועלט־אַנטוויקלונג. דער טעכנישער און סאָציאַלער פּראָגרעס אָן ברידערלעכער ליבשאַפֿט, אָן אַ דערהויבענער כּוונה לשם־שמים, ווערט גרינג פֿאַרוואַנדלט, חלילה, אין אַ סכּנותדיק געווער.

הגם די פֿאָריקע פּרשה הייסט "עקבֿ", הייבט זי זיך אָן פֿון אַ פּסוק, וואָס דערמאָנט די וויכטיקסטע ייִדישער תּפֿילה — קריאת־שמע. די תּורה הייסט אונדז זיך צוהערן צו די ג־טלעכע מישפּטים, כּדי צו באַלויכטן די מאַטעריעלע וועלט מיטן ליכט פֿון ג־טלעכער ליבשאַפֿט און ברכה. ס׳איז מערקווירדיק, אַז די תּורה נוצט אויס דאָס וואָרט "מישפּטים", וואָס באַדײַט, געוויינטלעך, די מיצוות בין־אָדם־לחבֿרו — יושרדיקע באַציִונגען צווישן מענטשן. רש״י דערקלערט, אַז דאָס וואָרט "עקבֿ", וואָס מיינט בוכשטעבלעך אַ "פּיאַטע", איז מרמז אויף דעם, וואָס מע מוז לייגן אַכט נישט בלויז אויף די "גרויסע" מיצוות, נאָר אויך פֿאָרזיכטיק מקיים צו זײַן די "לײַכטע" פּרטים, וואָס אַ סך מענטשן פֿאַרקוקן, "צעטרעטן מיט זייער פּיאַטעס".

ס׳איז גרינג מקיים צו זײַן די מיצוות, האָפֿנדיק צו קריגן פֿאַר זיי אַ שׂכר אויף דער, אָדער אויף יענער, וועלט. דער אמתער צוועק פֿון די מיצוות איז אָבער אונדזער שלימות־הנפֿש. דער אייבערשטער דאַרף, אין דער אמתן, גאָרנישט פֿון אונדז; די תּורה גיט אָבער דאָס גאַנצע "פּעקל" פֿון גײַסטיקע אינסטרומענטן, וועלכע העלפֿן צו אַנטפּלעקן דאָס ג־טלעכע ליכט אין אונדזערע נשמות, צו אַנטדעקן ג־ט אין זיך אַליין.

מע טאָר אָבער נישט טאָן די דאָזיקע עבֿודה צוליב זיך אַליין. אין אַ סך חסידישע מעשׂיות ווערן קריטיקירט די אַזוי־גערופֿענע "צדיקים אין פּעלץ", וועלכע האָבן מקיים געווען יעדע מיצווה מיט אַ ג־טלעכן פֿײַער, אָבער נישט געוואָלט העלפֿן אַ צווייטן. אַדרבה, קאָן אַזאַ אינדיווידואַליסטישער תּורה־ברען גרינג פֿאַרפֿירן אַ מענטש און אַפֿילו פֿאַרוואַנדלען אים, חלילה, אין אַן עכטן רשע, וועלכער נוצט אויס זײַן אינערלעכן פֿײַער, כּדי צו דערנידעריקן די אַנדערע מענטשן, וועלכע זענען, לויט זײַן מיינונג, נישט גענוג פֿרום.

דער מקובל רבי שלום־ברוך אַשלג דערקלערט דעם דאָזיקן מאמר פֿון רש״י טאַקע אויף אַ סאָציאַלן אופֿן. דער אמתער תּכלית פֿון אַלע מיצוות — אַפֿילו די, וואָס האָבן, אויפֿן ערשטן בליק, גאָרנישט צו טאָן מיט די אַנדערע מענטשן — איז די ליבשאַפֿט צו אַ צווייטן. ווען מיר טוען אַ מיצווה מיטן גאַנצן האַרצן, לערנען מיר זיך דערמיט ווי אַזוי צו טאָן עמעצן אַ טובֿה.

דער תּכלית פֿון דער גאַנצער גײַסטיקער עבֿודה איז נישט דער שׂכר, נישט דאָס דבֿקות און נישט דער נחת־רוח פֿאַר דעם רבונו־של־עולם — ער דאַרף דאָך, אין דער אמתן, גאָרנישט פֿון אונדז — נאָר די פּשוטע איבערגעגעבנקייט צו טאָן דעם צווייטן אַ טובֿה אָן עגאָיִסטישער כּוונה. אויב די מענטשן באַציִען זיך איינער צום אַנדערן ווי צו אַ צלם־אלוקים, אַן עכטע ג־טלעכע אַנטפּלעקונג, ווערט די וועלט אָנגעפֿילט מיטן ג־טלעכע ליכט און עס קומען אַראָפּ אַלע ברכות, וואָס די תּורה האָט צוגעזאָגט.

למעשׂה, איז די דאָזיקע עבֿודה ווײַט נישט אַזוי פּשוט. פּונקט פֿאַרקערט: ס׳איז אָפֿט אַ סך גרינגער צו דאַוונען שעהען־לאַנג בהתלהבֿות אָדער צו לערנען די תּורה אַ גאַנצן טאָג, ווי צו טאָן מיטן גאַנצן האַרצן אַ טובֿה אַ פֿרעמדן מענטשן פֿון דער גאַס אָן קיין זײַטיקער כּוונה. די "לײַכטע" סאָציאַלע מיצוות זענען, אין דער אמתן, די שווערסטע. דערפֿאַר רופֿט אונדז די תּורה זיך צוהערן צו די מיצוות בין־אָדם־לחבֿרו באַזונדערס שטאַרק, ווײַל די אַנדערע מיצוות זענען אַ מיטל, וואָס פֿירט צום אַלגעמיינעם אַחדות צווישן די מענטשן. יעדער מענטש און די גאַנצע וועלט איז בעצם ג־טלעך, און די ברידערלעכע באַציִונגען צווישן די מענטשן ברענגען די גרעסטע אַנטפּלעקונג פֿון ייִחוד־השם.

בײַם אָנהייב פֿון דער הײַנטיקער פּרשה, זאָגט משה רבינו דעם ייִדישן פֿאָלק: זעט — "ראה" — איך שטעל פֿאַר אײַך אַ ברכה און אַ קללה. אויב איר וועט מקיים זײַן די מיצוות — וועט איר געבענטשט ווערן; אויב איר וועט זינדיקן — וועט איר פֿאַרשאָלטן ווערן. אין קאָנטראַסט מיט דער פֿריִערדיקער פּרשה, וווּ משה זאָגט אָן זיך צוצוהערן צו דער תּורה, רופֿט ער דאָ צו זען. די גמרא זאָגט, אַז די גאַנצע וועלט איז באַשאַפֿן געוואָרן צוליב יראת־שמים — בוכשטעבלעך, כּדי אַ מענטש זאָל מורא האָבן פֿאַרן אייבערשטן. לכאורה, קלינגט דער דאָזיקער מאמר־חז״ל אַ ביסל נעגאַטיוו און קומט אין סתּירה מיט דעם, וואָס דער אמתער תּכלית פֿון דער תּורה איז — נישט פּחד פֿאַרן רבונו־של־עולם, נאָר די ליבשאַפֿט צווישן מענטשן, דורך וועלכער דאָס ליכט פֿונעם ג־טלעכן אַחדות ווערט אַנטפּלעקט אין דער וועלט. דערצו, ווי עס ווערט דערקלערט אין ספֿרי־חסידות, איז אַהבֿת־השם אַ סך העכער און וויכטיקער, ווי יראת־השם.

דאָס וואָרט "יראה" באַשטייט פֿון די זעלבע אותיות ווי "ראיה". על־פּי־קבלה, שטאַמט יראת־שמים פֿון בינה — פֿאַרשטאַנד. אינעם אַלגעמיינעם, שורשדיקן זין, איז יראת־שמים לאַוו־דווקא פּחד און מורא, ווי אַ נעגאַטיוו געפֿיל, נאָר פֿאָרזיכטיקייט און שׂכלדיקייט. אַ ירא־שמימדיקער מענטש טראַכט זיך אַרײַן, איידער ער טוט, און קוקט זיך אַרײַן אין זײַנע אייגענע מעשׂים, כּדי נישט צו מאַכן קיין טעות.

אין דעם זין, איז יראה טאַקע העכער ווי אַהבֿה. ווען אַ מענטש האָט ליב אַ צווייטן, קאָן ער אים אומגערן באַליידיקן און שאַטן, אויב מע גיט נישט קודם אַ טראַכט, וואָס מע טוט און רעדט. די ברידערלעכע ליבשאַפֿט מוז קומען מיט שׂכל. ווען מיר זענען מקיים די מיצוות פֿאָרזיכטיק און אויפֿמערקזאַם, ווי עס וואָרנט אונדז די הײַנטיקע פּרשה, אַנטוויקלען מיר אין זיך אַזאַ באַציִונג אויך לגבי די אַנדערע מענטשן, ברענגענדיק די וועלט צום גאולה־תּכלית.