קונסט
אײַזיק אַבראַמס:
אײַזיק אַבראַמס:

מיט פֿערציק יאָר צוריק זענען זיך צונויפֿ­געקומען הונדערטער טויזנטער יונגע־לײַט אינעם גרעסטן פּאַרק פֿון סאַן־פֿראַנ­ציסקאָ צו פֿאַרברענגען מיט מוזיק, טענץ און אַנ­דערע פֿאָרשטעלונגען. אַ נאָמען האָט מען געגעבן דער שׂימחה — "אַ ליבע־פֿאַר­ברענ­געניש" און די אונטערנעמונג איז געוואָרן אַ סימבאָלישער הויכפּונקט פֿון דער קול­טור, וועלכע האָט זיך צעבליט אין דער שטור­מישער תּקופֿה, וואָס מע רופֿט הײַנט פּשוט אָן מיט דער פֿראַזע — "די 1960ער יאָרן".

וואָס שייך קונסט, זע­נען די יאָרן באַקאַנט פֿאַר דער פּסיכאָדעלישער קונסט; אַ קונסט־באַוועגונג מיט פֿאַר­ביקע פֿורעמס און מוסטערס, אַסאָציִיִרט מיט נאַרקאָטיקעס וואָס האָבן פּראָ­דוצירט האָלוצינאַציעס, ווי "על־עס־די" און געוויסע שוועמלעך. אינעם "וויטני־מוזיי" אין מאַנהעטן קען מען איצט אָנקוקן די אויסשטעלונג "דער זומער פֿון ליבע", געווידמעט דער קונסט און קולטור־געשיכטע פֿון יענער צײַט.

למען־האמת, וואָלט די אויסשטעלונג בעסער אויסגעזען ווען זי שטעלט אַוועק קלאָרער דעם קאָנטעקסט פֿון דער קולטור־געשיכטע פֿון יענער צײַט; אָבער אַפֿילו אָן דעם, ציט זי צו דעם אויפֿמערק. די אַמעריקאַנער באַטייליקונג אין דער וויעט­נאַמער מלחמה האָט דעמאָלט אויפֿ­גע­רו­דערט די יוגנט אין לאַנד, אָבער אויף דער אויסשטעלונג זעט מען ווייניק וועגן דעם. וואָס ווערן יאָ געוויזן זענען די אָביקעטן, פֿאַרבונדן מיט דער ראָק־און־ראָל — די פּלאַ­קאַטן און פּלאַטע־דעקלעך — טאַקע אַן אינ­טערעסאַנטער און שאַפֿערישער אַס­פּעקט פֿון דער דעמאָלטיקער קולטור, וואָס מע זעט גע­וויינטלעך נישט אין די מוזייען.

צווישן די קינסטלער, וואָס זייערע ווערק ווערן אויסגעשטעלט, קען מען זען די ביל­דער פֿון מאַטי קלײַנווײַן (1932 — 2002), אַ דײַטשער ייִד, וואָס האָט עולה גע­ווען קיין פּאַלעסטינע אין 1934 און צו 17 יאָר אָנ­געהויבן זײַנע קונסט־שטודיעס אין פּאַריז. זײַנע פֿאַרוויקלטע מאָלערײַען שטרעבן נאָך אַ גײַסטיקן סימבאָליזם, נישט דווקא פֿון אַ ייִדישן שורש, כאָטש זײַן קרוינ­ווערק הייסט דער "אלף קדשי־קדושים".

נאָך אַ ייִדישער מאָלער אין דער אויס­שטעלונג איז אײַזיק אַבראַמס (1938 — 1968), וועלכער איז געווען אַ באַלעבאָס פֿון אַ גאַלעריע, באַקאַנט פֿאַר איר שטיצן קונסט­ווערק געמאָלן אונטער דער השפּעה פֿון נאַרקאָטיק. דערנאָך האָט אַבראַמס אַליין אָנגעהויבן צו שאַפֿן פּסיכאָדעלישע קונסט בשעת ער איז, אַ דאַנק די נארקאָטיקעס, געפֿלויגן אין אַנדערע וועלטן.

סאַן־פֿראַנציסקאָ ווערט אין דער אויס­שטעלונג פֿאָרגעשטעלט ווי דער צענטער פֿון דער קונסט־באַוועגונג, אָבער מע זעט אויך ווערק פֿון לאָנדאָן און ניו־יאָרק, אויך צענטערס פֿון דער "היפּי"־באַוועגונג. אינעם "וויטני"־מוזיי האָט מען צוגעגרייט עט­לע­כע טונקעלע קאַמערן, אין וועלכע דער צוקוקער קען אַרײַנגיין, זיך אַוועקזעצן, און זיך פֿאַרטיפֿן אין פּסיכאָדעלישע "ליכט־פֿאָר­שטעלונגען".

דער אַדרעס פֿונעם "וויטני־מוזיי":
945 מאַדיסאָן עוועניו, מאַנהעטן,
ראָג 75סטע גאַס.