כּדי זיך צו ראַטעווען פֿון זײַן אויפֿגעבראַכטן ברודער, עשׂו, האָט יעקבֿ-אָבֿינו געמוזט אַנטלויפֿן פֿון ארץ-ישׂראל קיין חרן, די היים פֿון זײַן פֿעטער, לבֿן. אויפֿן וועג, איז יעקבֿ אײַנגעשלאָפֿן אויפֿן אָרט פֿונעם קומענדיקן בית-המיקדש; אין זײַן חלום, האָט ער דערזען אַ "לייטער צווישן הימל און ערד", אויף וועלכן עס זענען אַרויפֿגעגאַנגען און אַראָפּגעגאַנגען מלאָכים. אינעם חלום, האָט דער אייבערשטער אים געבענטשט מיט קינדער, וואָס וועלן זיך מערן ווי "די שטויב פֿון דער ערד", און וועלן ברענגען אַ ברכה דער גאָרער וועלט.
לבֿן האָט צוגעזאָגט יעקבֿן צו געבן אים זײַן טאָכטער רחל פֿאַר אַ ווײַב, אויב יעקבֿ וועט בײַ אים אָפּאַרבעטן זיבן יאָר ווי אַ פּאַסטעך. יעקבֿ-אָבֿינו האָט מסכּים געווען; נאָך זיבן יאָר, האָט לבֿן אים חתונה געמאַכט, דורך שווינדלערײַ, מיט זײַן עלטערער טאָכטער, לאה. אין אַ וואָך שפּעטער, ווען יעקבֿ האָט צוגעזאָגט אָפּצואַרבעטן נאָך זיבן יאָר, האָט לבֿן אים אויך געלאָזט חתונה האָבן מיט רחל. אַחוץ לאה און רחל, האָט יעקבֿ באַקומען פֿון לבֿנען נאָך צוויי קעפּסווײַבער — בלהה און זלפּה; די קינדער פֿון יעקבֿס פֿיר פֿרויען זענען געוואָרן די 12 ייִדישע שבֿטים. נאָך 14 יאָר שווערע אַרבעט, האָט יעקבֿ געוואָלט זיך אומקערן אַהיים, נאָר לבֿן האָט אים נישט געלאָזט. מיט זעקס יאָר שפּעטער איז יעקבֿס משפּחה שטילערהייט אַנטלאָפֿן פֿון חרן; לבֿן האָט זיי נאָכגעיאָגט, אָבער דער אייבערשטער האָט אים געהייסן אין חלום נישט צו טאָן יעקבֿן קיין שלעכטס.
ווען יעקבֿ האָט זיך אויפֿגעוועקט פֿון זײַן מיסטישן חלום, אין וועלכן ער האָט דערזען דעם "לייטער צווישן הימל און ערד", האָט ער געזאָגט, אַז "ס׳איז טאַקע דאָ ג-ט אין אָט-דעם אָרט, און איך האָב נישט געוווּסט", און אַז דאָס אָרט, וווּ ער איז געשלאָפֿן, איז "בית אלקים", און "שער השמים" — "אַ טויער פֿונעם הימל". דער הייליקער יעקבֿ-אָבֿינו האָט זיכער געוווּסט, אַז דער אייבערשטער איז דאָ איבעראַל; פֿאַרוואָס זשע האָט ער געזאָגט, אַז ער האָט "נישט געוווּסט", אַז "ס׳איז טאַקע דאָ ג-ט" אינעם אָרט פֿונעם קומענדיקן בית-המיקדש ("אָכן יש השם במקום הזה")?
אין אונטערשייד מיט די אַנדערע שפּראַכן, וווּ דער באַשעפֿער ווערט געוויינטלעך אָנגערופֿן בלויז מיט איין-צוויי נעמען, זענען אינעם תּנ״ך פֿאַראַן אַ סך פֿאַרשיידענע הייליקע שמות: "אלקים", "השם", "א-ל" און אַנדערע. יעדער נאָמען באַצייכנט אַ געוויסן מין ג-טלעכע אַנטפּלעקונג; אין געוויסע קבלה-ספֿרים ווערן אַפֿילו געבראַכט גאַנצע "ווערטערביכער" פֿון הונדערטער מיסטישע, געהיימע שמות-קודש. דער אייבערשטער אַליין איז העכער פֿון אַלע קאָנקרעטע ווערטער און קאָנצעפּציעס, און קאָן נישט באַצייכנט ווערן מיט קיין שום נאָמען; אַלע הייליקע שמות באַצייכענען די ג-טלעכע מאַניפֿעסטאַציע לגבי די באַשעפֿענישן.
דער נאָמען "אלקים" באַצייכנט דעם ג-טלעכן כּוח, וואָס ווערט אַנטפּלעקט אין דער געוויינטלעכער גשמיותדיקן נאַטור; דער שם-השם באַצייכנט די אַנטפּלעקונג פֿון אַ מדרגה, מחוץ דעם רוים, צײַט און אַנדערע באַגרענעצונגען פֿון דער מאַטעריעלער וועלט. יעקבֿ-אָבֿינו האָט אַוודאי געוווּסט, אַז אַלע זאַכן אין דער וועלט עקזיסטירן צוליב דעם ג-טלעכן כּוח — דערפֿאַר האָט ער געזאָגט, אַז דאָס אָרט, וווּ ער איז געשלאָפֿן, איז "בית-אלקים"; ער האָט אויך געוווּסט, אַז דער איבערנאַטירלעכער ג-טלעכער כּוח איז אויך דאָ איבעראַל. אינעם אָרט פֿונעם בית-המיקדש, אין אונטערשייד מיט די געוויינטלעכע ערטער, ווערן די גרענעץ צווישן די נאַטירלעכע און איבערנאַטירלעכע כּוחות אינגאַנצן פֿאַרשוווּנדן, דערפֿאַר האָט יעקבֿ געזאָגט, אַז ער האָט נישט געוווּסט, אַז "שם-השם", דער איבערנאַטירלעכער ג-טלעכער כּוח, ווערט אַנטפּלעקט "אין אָט-דעם אָרט" — אינמיטן די ראַמען פֿונעם געוויינטלעכן רוים.
מע ווייסט, אַז אינעם בית-המיקדש האָבן נישט "געאַרבעט" די געוויינטלעכע געזעצן פֿון געאָמעטריע. לויטן חשבון, האָט קודש-הקדשים, דער צענטער פֿונעם בית-המיקדש, וואָס האָט זיך געפֿונען אויפֿן אָרט, וווּ יעקבֿ-אָבֿינו איז געשלאָפֿן, האָט נישט פֿאַרנומען קיין פּלאַץ, און האָט עקזיסטירט ערגעץ צווישן דעם נאָרמאַלן פֿיזישן רוים, און די אינגאַנצן איבערנאַטירלעכע גײַסטיקע וועלטן.
אין זײַן חלום, האָט יעקבֿ משׂיג געווען דעם "לייטער", וואָס פֿאַראייניקט גשמיות מיט רוחניות, דאָס נאַטירלעכע מיטן איבערנאַטירלעכן, דערפֿאַר האָט ער אָנגערופֿן דאָס דאָזיקע אָרט "שער השמים" — דער "טויער", די איבערגאַנג-מדרגה צווישן הימל און ערד. אַלע מעשׂים פֿון אונדזערע אָבֿות זענען רעלעוואַנט אין יעדער צײַט, פֿאַר יעדער נשמה. דער "לייטער", וואָס יעקבֿ-אָבֿינו האָט דערזען אין זײַן חלום, סימבאָליזירט אויך דעם ענין פֿון תּפֿילה. דאָס דאַוונען איז אַ רוחניותדיקן "לייטער", וואָס קאָן אויפֿהייבן די נשמה איבער די פֿיזישע באַגרענעצונגען, און פֿאַרבינדן גשמיות מיט רוחניות.
עס שטייט אין דער גמרא, אַז דער, וואָס וויל ווערן אַ חכם, זאָל זיך פֿאַרקערעווען בײַם דאַוונען צו דער דרומדיקער זײַט, און אַז דער, וואָס וויל ווערן רײַך, זאָל זיך פֿאַרקערעווען צו דער צפֿונדיקער זײַט. כּל-זמן די נשמה פֿילט זיך צוגעבונדן צו דער פֿיזישער וועלט בײַם דאַוונען, קאָן מען מקיים זײַן בלויז איינע פֿון די צוויי עצות. רבי נחמן בראַצלעווער האָט אָבער דערקלערט, אַז ווען מע דאַוונט מיט גרויס ביטול און התפּעלות, שטײַגט די נשמה איבער אַלע גרענעצן און ריכטונגען פֿונעם פֿיזישן רוים, און קאָן באַקומען, מיטאַמאָל, די השפּעות סײַ פֿון דער "דרומדיקער", סײַ פֿון דער "צפֿונדיקער" זײַט. הגם ס׳איז שווער צו דערגרייכן אַזאַ הויכע מדרגה בײַם דאַוונען, קאָן דאָס עצם טראַכטן וועגן אַזאַ הויכן מצבֿ צוגעבן אַ ביסל מער כּוונה אין אונדזערע תּפֿילות.
You've successfully signed up!
