ליטעראַטור
גיי צום טײַוול! איז ער געגאַנגען. ס׳איז גאָרניט געווען אַזוי ווײַט צו גיין. סך־הכּל אין זעלביקן הויז, אַ שטאָק נידעריקער. און ס׳איז אויך ניט געווען דער קלאַסישער טײַוול — דער ניט־גוטער, דער שד מיט הערנער, מיט אַן עק, ווי מאָלער האָבן אים געמאָלן אויף קלויסטערווענט און לײַוונטן. ס׳איז בכלל ניט געווען קיין ער, נאָר אַ זי; אַ זי מיט לאַנגע, בלאָנדע האָר, בלויע אויגן און אַ זינגעוודיק קול, וואָס נאָר מלאכים פֿאַרמאָגן עס. גיי ווייס, אַז אָט די שלאַנקע פֿרוי איז ווײַט ניט קיין מלאך, נאָר אַ טײַוול, אַ סאַמעראָדנער טײַוול, וואָס פֿאַרפֿירט און פֿאַרדאָרבט מענטשלעכע נשמות! בלויז די הענט אירע האָבן געזאָגט עדות ווער זי איז און וואָס זי איז מסוגל צו טאָן: די פֿינגער זענען געווען דין, לאַנג און בייניק, מיט שאַרף פֿאַרשפּיצטע נעגל, ווי בײַ אַ חיה. ווער קוקט אָבער אויף די נעגל, אַז מע ווערט פֿאַרכאַפּט פֿון לויטער־בלויע אויגן און פֿון אַ פֿאַרשקלאַפֿנדיקן שמייכל? ער, ניט געקוקט אויף זײַן עלטער, האָט זיך אויפֿגעפֿירט ווי אַ ייִנגל, וואָס האָט זיך פֿאַר דער צײַט געצײַטיקט: ער איז איר נאָכגעגאַנגען, זי אָפּגעוואַרט, איר אַרונטערגערוקט ליבעבריוולעך אונטער דער טיר. זי האָט אים ניט מקרבֿ געווען און ניט אָפּגעשטויסן. איר שמייכלען האָט אים געגעבן האָפֿענונג. זי האָט זיך ניט געפֿירט ווי מענטשן פֿירן זיך געוויינטלעך. זי איז צו קיינעם ניט געגאַנגען און האָט קיינעם ניט פֿאַרבעטן צו זיך. איר פּאָסטקעסטל איז געשטאַנען ליידיק. איר טעלעפֿאָן — שטום. איר טיר — אויף אַ שלאָס. די פֿענצטער — פֿאַרמאַכט, די פֿירהאַנגען — פֿאַררוקט. ס׳איז געווען שווער צו וויסן ווען זי גייט אַוועק פֿון שטוב און ווען זי קומט צוריק. אירע שליסלען האָבן קיין מאָל ניט געגרילצט און די טיר האָט זיך קיין מאָל ניט פֿאַרקלאַפּט. מען האָט ניט געהערט אַז עס רינט וואַסער פֿון אַ קראַן, אַז מען טוט אַ רוק אַ בענקל, אַז עס פֿאַלט אַראָפּ אַ טעלער און צעברעכט זיך מיט אַ קנאַק, אַז מען הענגט אַרויס וועש אויפֿן באַלקאָן, אַז מע לופֿטערט בעטגעוואַנט. אויב דער ראַדיאָ האָט געשפּילט בײַ איר, זענען די קלאַנגען אַוודאי געבליבן צווישן די שטוביקע ווענט. עפּעס האָט ער געפֿילט, אַז איר ‘פֿרוייִשקייט׳ איז בעצם אַ פֿאַרבלענדעניש, נאָר דאָס האָט אים ניט געאַרט. ער האָט געוואָלט גלעטן אירע האָר, שפּירן איר אָטעם אויף זײַן פּנים, הערן דעם קלאַנג פֿון איר קול. ער האָט זי געוואָלט צערטלען און קושן, קושן ביזן פֿאַרלירן דאָס באַוווּסטזײַן. אין איינער אַ נאַכט, אַ נאַכט פֿון פּײַן און יסורים, ווען דער גוף האָט געברענט און די נשמה האָט געפֿלאַקערט, איז ער אַרונטער צו איר שטוב און מיט אַלע כּוחות אויפֿגעריסן די טיר. ער האָט זיך אויף אַלץ געריכט און גרייט געווען אויף אַלץ. ער האָט זיך אָבער ניט געריכט, אַז אַנשטאָט דעם בלאָנדן מלאך וועט ער זיך אָנשטויסן אין אַן אומגעהײַער גרויסער און אימהדיקער שלאַנג, וואָס איז יעדע רגע געווען גרייט צו שפּרינגען אויף אים. זי איז דערווײַל געלעגן צונויפֿגעדרייט, נאָר דער קאָפּ האָט נערוועיִש געקרײַזט און געשפּריצט מיטן צינגל גאַל און גיפֿט... פֿון יענער נאַכט אָן האָט מען די בלאָנדע פֿרוי מער ניט געזען. זי איז נעלם געוואָרן אין איינעם מיט די חפֿצים פֿון שטוב. עס זענען געבליבן הוילע ווענט. די דירה שטייט עד־היום אַ ליידיקע, קיינער וויל זי ניט דינגען און ניט קויפֿן. ער, דער פֿאַרליבטער שוטה, איז אַרומגעגאַנגען אַ פֿאַרקלעמטער און אַ פֿאַרשעמטער און האָט זי נאָך אַלץ אַרומגעזוכט איבער דער שטאָט און דער טײַוול איז געזעסן אויף אַ צווײַג פֿון אַ הויכן בוים, געריבן זיך די הענט, געמליאַסקעט מיט דער צונג, געלאַכט און חוזק געמאַכט פֿון דעם אַלטן קאַוואַליר...