קינאָ
פֿון פּעסיע פּאָרטנוי (‫ישׂראל)
‫ספּעציעל פֿאַרן "פֿאָרװערטס"

אַ סצענע פֿון דעם פֿילם "בונדיסטן"
ווער שליסט זיך אָן הײַנט אין אַ באַוועגונג וואָס איר צוקונפֿט געפֿינט זיך — פּאַראַדאָקסאַל — אין איר פֿאַרגאַנגענהייט? מיט וואָס קען זי שוין צוציִען אַ קעמפֿערישן מענטש, אַז איר קאַמפֿס־פעיִקייט איז פֿאַרבליבן ווײַט הינטערשטעליק, צעזייט און צעשפּרייט איבער היסטאָרישע הויכפּונקטן אומגילטיקע פֿאַר הײַנטיקע שטרעבונגען? און בכלל, וועמען קען שוין פֿאַראינטערעסירן היסטאָריע אָן אַ ציל? מײַנע פֿראַגעס זײַנען, פֿאַרשטייט זיך, רעטאָרישע, ווײַל ס’איז פֿאַראַן אַזאַ איינער — דער שאַפֿער און רעזשיסאָר פֿון פֿילם "בונדיסטן", ערן (עראַן) טורבינער.
"כ’האָב געהערט פֿון אַזאַ אָרט, אין תּל־אָבֿיבֿ, וווּ ס’קומען זיך צונויף אַמאָליקע בונדיסטן, בין איך געקומען זען און כ’בין שוין דאָרט פֿאַרבליבן", דערציילט טורבינער וועגן זײַן ערשטן אײַנדרוק פֿון דער באַגעגעניש מיט די העלדן פֿון זײַן פֿילם.
אָנערקענונג און פֿאַרשטענדעניש זײַנען די עיקרדיקע מאַטעריאַלן, מיט וועלכע ערן באַנוצט זיך פֿאַר דעם נאַראַטיוו פֿון זײַנע פֿילמען. ערשט ווען מען קוקט זיך גוט צו צו זײַן פֿילמאָגראַפֿיע — פֿיר פֿילמען ביז איצט, אײַגעשלאָסן אויך זײַן אָקאָרשטיקן "בונדיסטן", וואַרפֿט זיך באַלד אין די אויגן די כּמעט העראָיִשע טעמאַטיק פֿון זײַנע פֿילמען — אין תּוך, די געשיכטע און דורכפֿאַל פֿון קעמפֿער פֿאַר אַ בעסערער, נאָר אומדערגרייכלעכער יושרדיקער וועלט.
דער ערשטע פֿילם זײַנער "מצפּן" (קאָמפּאַס), אין 2003, וועגן יענער ראַדיקאַלער גרופּירונג, וואָס איז געווען אַקטיוו אין לאַנד אין די 60ער און 70ער יאָרן פֿון פֿאַרגאַנגענעם יאָרהונדערט — אַלע דאָ געבוירענע, יונגע סאָציאַליסטן, נישט־אײַנשטימיקע מיטן ציוניזם, האָבן זיי געפֿאָדערט צו אָנערקענען די נאַציאָנאַלע רעכט פֿון די פּאַלעסטינער. באַלד פֿון אָנהייב אָן האָבן זיי נישט געהאַט קיין מעגלעכקייטן, אַז זייער קאַמף זאָל זיך אײַנגעבן.

געשיכטע
פֿון איתן פֿינקעלשטיין (דײַטשלאַנד)
‫ספּעציעל פֿאַרן "פֿאָרװערטס"

שולמית און אַסף מעסערער, 1930ער יאָרן
פֿאַראַיאָרן, דעם 25סטן נאָוועמבער, נאָך זעקס יאָר אינטענסיווער רעסטאַווראַציע־אַרבעט האָט זיך אין מאָסקווע געעפֿנט דער באַרימטער "באָלשאָי" (גרויסער) טעאַטער. איבער אַ מיליאַרד דאָלאַר האָט אָפּגעקאָסט דער מלוכה דער דאָזיקער ווידעראויפֿבוי; און פֿאַרשטייט זיך, אַז בײַ דער דערעפֿענונג האָט מען געקאָנט זען די גאַנצע "סמעטענע" פֿון דער מאָסקווער געזעלשאַפֿט, בתוכם די רעגירונג־מיטגלידער אין שפּיץ מיטן פּרעזידענט אַנאַטאָלי מעדוועדיעוו. דערמאָנט זײַנען אויך געוואָרן די מענטשן, וועלכע האָבן בײַגעטראָגן מיט זייער קונסט צו דער געשיכטע פֿונעם בעסטן אָפּערע־ און באַלעט־טעאַטער. אָבער נישט אַלע נעמען זײַנען דערמאָנט געוואָרן. פֿאַרגעסן האָט מען די פֿאָרשטייער פֿון דער באַרימטער טאַנץ־דינאַסטיע מעסערער: אַסף, טענצער און באַלעט־מײַסטער, שולמית, טענצערין און איר זון, מיכאַיִל, טענצער און באַלעט־מײַסטער. זעט אויס, אַז זייערע קלינגעוודיקע ייִדישע נעמען האָבן זיך נישט אַרײַנגעפּאַסט אין די ראַמען פֿון דער גרויסער נאַציאָנאַלער שׂימחה.
אַסף מעסערער, דער גרינדער פֿון דער דינאַסטיע, וואָס האָט געבראַכט אַ שם דעם רוסישן באַלעט אין דער וועלט, איז געבוירן געוואָרן אין ווילנע, אין 1903. אין דער משפּחה האָבן אַלע קינדער געטראָגן העברעיִשע נעמען. אַסף האָט זיך נישט געלערנט אין אַ טראַדיציאָנעלער באַלעט־שול; ער האָט זיך בכלל אָנגעהויבן לערנען טאַנצן בײַ זײַנע 15 יאָר; אָבער זײַענדיק פֿון דער נאַטור זייער אַ געראָטענער יונג, איז ער נאָך דרײַ יאָר לערע (1921) אָנגענומען געוואָרן אין דער באַלעט־טרופּע פֿונעם גרויסן טעאַטער אין מאָסקווע.