אויף די שפּורן פֿון קינד און קײט

די קרוינען*זיך געשושקעט אין געוויטער:
"די וועווערקע גייט שלאָפֿן אויף גאַנץ ווינטער."

פֿון באָריס סאַנדלער

ווען אַ גרופּע ייִדיש־סטודענטן האָט סוף זומער 2004 אין ניו־יאָרק אַרומגערעדט דעם פּלאַן צו שאַפֿן אַ ייִדיש־רעדנדיקע "קאָמונע" — דאָס הייסט, אַ גרויסע דירה, וווּ אַלע וואָלטן גערעדט ייִדיש — איז דער פּלאַן צו נישט געוואָרן צוליב געאָגראַפֿישע סיבות. איינער האָט געוואָלט וווינען אין ברוקלין, אַ צווייטער — אין מאַנהעטן, דער דריטער — אין פֿילאַדעלפֿיע, איז פֿון דעם גאָרניט געוואָרן. מע האָט גערעדט און גערעדט איבער דרײַ יאָר, אָבער ווי מע זאָגט: מע רעדט און מע רעדט, און מע שושקעט זיך.

‫ייִדישע מאָזאַיִק

אַפֿילו צווישן די סאַמע איבערגעגעבענע ייִדישיסטן, האָט ד״ר מרדכי שעכטער דעם שם פֿון אַ שומר פֿון ייִדיש. ער האָט געהאַט זײַן אייגענע וויזיע פֿון "לײַטיש מאַמע-לשון". אַזוי האָט ער גערופֿן דעם נוסח פֿון ייִדיש, וואָס ער האָט זײַן גאַנץ לעבן גערייניקט פֿון "דײַטשמעריזמען" און אַנדער "מיסט".

שפּראַך־פּיטשעווקעס

אַזוי באַשרײַבט דאָס פּאָפּולערע ייִדישע ליד די געפֿילן פֿון אַ פֿאַרליבטן ייִדישן בחור. אָבער די קאָנסטרוקציע "בײַ מיר", "בײַ דיר" און אַזוי ווײַטער רופֿט אָפֿט אַרויס שוועריקייטן בײַ סטודענטן, בפֿרט ענגליש-רעדנדיקע. איז לאָמיר זיך אַ ביסל פֿאַנאַדערקלײַבן אין דעם ענין.