זומער־צײַט 1983 האָט אַ גרופּע יונגע לענינגראַדער ייִדן באַשלאָסן צו פֿאָרן קיין מעזשביזש אויפֿן בעש״טס קבֿר. זיי זײַנען ניט געווען קיין חסידים, און וועגן בעש״ט האָבן זיי זיך דערוווּסט, דער עיקר, פֿון מאַרטין בובערס חסידישע מעשׂיות, וואָס מע פֿלעגט געפֿינען אינעם רוסישן "סאַמיזדאַט". מיט יעדן יאָר איז די גרופּע געוואָרן גרעסער, און די געאָגראַפֿיע פֿון זייערע רײַזעס איז געוואָרן ברייטער.
די פּאָליטיק פֿון גאָרבאַטשאָווס "פּערעסטרויקע" האָט געעפֿנט נײַע מעגלעכקייטן פֿאַר ייִדישער טעטיקייט, און צום סוף 1980ער יאָרן האָט די דאָזיקע באַוועגונג באַקומען האַלב־לעגאַלע פֿאָרמען. די טרײַבקראַפֿט פֿון דער גאַנצער אונטערנעמונג איז געווען דער ייִדישער אַקטיוויסט מיטן נאָמען אליהו דוואָרקין. אונטער זײַן באַגײַסטערטער השגחה האָבן הונדערטער יונגע לענינגראַדער ייִדן צום ערשטן מאָל באַזוכט שטעטלעך פֿון אוקראַיִנע, ווײַסרוסלאַנד און ליטע, זיך באַקענט מיט די לעצטע ייִדישע תּושבֿים, און דערזען מיט זייערע אייגענע אויגן מאָנומענטן פֿון ייִדישער מאַטעריעלער קולטור.

אין די פֿריִערדיקע פּרשיות, האָבן מיר שוין עטלעכע מאָל באַטראַכט די טעמע פֿון אינערלעכער פֿאַראייניקונג פֿון אַ מענטש און דעם באַשעפֿער, ווי דעם לייטמאָטיוו פֿונעם חומש "דבֿרים", וועלכער ווערט פֿאַררעכנט, ווי עס שטייט אינעם זוהר, ווי משה רבינוס אייגענע ווערטער, און פֿאָרט שטעלט עס מיט זיך פֿאָר אַן אינטעגראַלן טייל פֿון דער תּורה־נבֿואה.
די הײַנטיקע פּרשה הייבט זיך אָן מיט אַ בפֿירוש פּאַראַדאָקסישער מיצווה: די תּורה ווענדט זיך צו ייִדן און זאָגט, אַז "ווען דו גייסט אַרויס צו האַלטן אַ מלחמה מיט דײַנע שׂונאים" — "כּי תצא למלחמה על-אויבֿיך", האָסטו דאָס רעכט צו פֿאַרכאַפּן אַ שיינע ניט־ייִדישע פֿרוי, כּדי מיט איר חתונה צו האָבן. על־פּי הלכה, מעג מען עס אַפֿילו טאָן, ווען זי איז אַ חתונה־געהאַטע; איר פֿריִערדיקע פֿאַרבינדונג מיט אַן אַנדער מאַן ווערט אַנולירט.
אויפֿן ערשטן בליק, זעט אַזאַ אָנזאָג אויס ווי אַן אויסטערליש אוממאָראַלישער. די חז״ל דערקלערן טאַקע, אַז די תּורה רעדט "כּנגד יצר־הרע". אַדרבה, אַזאַ אויפֿפֿירונג איז נישט ריכטיק און אַפֿילו עקלדיק. פֿונדעסטוועגן, אויב עמעצער וואָלט טאַקע פֿאַרכאַפּט אַ פֿרוי בעת אַ מלחמה, וואָלט דער אייבערשטער אים נישט באַשטראָפֿט און וואָלט דערלויבט מיט איר חתונה צו האָבן, אויב זי איז מסכּים זיך מגייר צו זײַן.
דער פּאַראַדאָקס באַשטייט אין דעם, וואָס אַלע גרויסע ראשונים און פּוסקים פֿאַררעכענען דעם דאָזיקן אָנזאָג נישט בלויז ווי אַ באַווײַז, אַז דער אייבערשטער פֿאַרשטייט די מענטשלעכע שוואַכקייטן און קאָן פֿאַרגעבן אַ ווילדע מעשׂה אין אַ ווילדער סיטואַציע, און נישט אַפֿילו ווי אַ דערלויבעניש, נאָר טאַקע ווי אַ מיצווה.