קהילה־לעבן, געזעלשאַפֿט
איינער פֿון די געליטענע: יואל ענגלמאַן, צו זיבן יאָר (רעכטס), און הײַנט

אויף דער פּאָפּולערער ייִדישער ראַדיאָ־פּראָגראַם אין ניו־יאָרק, "זאבֿ ברענער שאָו" האָט מען פּלוצלינג דערהערט אַ רירנדיקע רעקלאַמע. אין אַ היימיש־חסידישן ייִדיש זאָגט אַ פֿרוי:

"איך בין די מאַמע פֿון יואלי ענגלמאַן. יואלי איז אַ מיטגעמאַכטער פֿון ׳מאָלעסטיישאָן׳ [סעקסועלע באַלעסטיקונג], אַלס קינד, פֿון זײַן מנהל אין חדר מיט 15 יאָר צוריק. דער זעלבער מנהל איז הײַנט אַ מלמד פֿון ייִנגלעך אין זעלבן חדר, און די הנהלה טוט אים אומפֿאַרשעמטערהייט באַשיצן. די שוידערלעכע עוולה און געוואַלדיקער חילול־השם קען קומען צו אַ מסקנה נאָר דורכן "טשײַלד וויקטימס אַקט" (Child Victims Act)*, וואָס וועט צווינגען די הנהלה צו באַשיצן אומשולדיקע ייִדישע קינדער, אַנשטאָט דעם שולדיקן מלמד.

רעצעפּטן
פֿון שׂרה־רחל שעכטער (‫אַמעריקע)
‫ספּעציעל פֿאַרן "פֿאָרװערטס"

איך באַמי זיך לעצטנס צו מאַכן מער פֿרוכט־דעסערטן — ערשטנס, ווײַל ס׳איז געזינטער, און צווייטנס, ווײַל נאָך אַ גאַנצן מאָלצײַט בין איך צו זאַט צו עסן לעקעך אָדער קיכלעך.

דאָס נאָכגעריכט איז אַזוי באַטעמט, אַז דער לעקעך וועט אײַך גאָר נישט אויספֿעלן.

3 פֿערשקעס

1 לעפֿל ברוינער צוקער

1/2 לעפֿעלע וואַניל


"עסט געזונטערהייט!"
אַ קאָך־פּראָגראַם פֿון געשמאַקע מאכלים
אויף ייִדיש מיט ענגלישע אונטערקעפּלעך,
מיט שׂרה־רחל שעכטער און איוו יאַכנאָוויץ
צווייטער עפּיזאָד: צוויי קוקורוזע־מאכלים — מאַמעליגע און קאָקאָשעס

Eat In Good Health!
A Cooking Show in Yiddish with English subtitles
with Rukhl Schaechter and Eve Jochnowitz
Second episode: Two corn-based dishes – mamelige and popcorn

ישׂראל, משפּחה
פֿון שׂרה־רחל שעכטער (‫אַמעריקע)
‫ספּעציעל פֿאַרן "פֿאָרװערטס"
אַ חנעוודיק געסעלע אין צפֿת

מיר איז תּמיד אַ פֿאַרגעניגן צו פֿאָרן קיין ישׂראל, נישט בלויז ווײַל ס׳גיט מיר אַ געלעגנהייט צו פֿאַרבעסערן מײַן העברעיִש, נאָר אויך ווײַל איך באַקען זיך בעסער מיט די ישׂראלדיקע אײַנוווינער, וואָס איז שווער צו באַקומען פֿון דער אַלגעמיינער ישׂראלדיקער פּרעסע.

דאָס מאָל האָבן מײַן מאַן, לייבל, און איך געהאַט אַ גאָלדענע געלעגנהייט זיך נעענטער צו באַקענען מיט אונדזערע חרדישע קרובֿים, בעת אַ צוויי־וואָכיקער וואַקאַציע אין דער ייִדישער מדינה, לכּבֿוד דער חתונה פֿון אונדזער פּלימעניק (מײַן שוועסטער, איידלס זון), משה־לייב.

נײַעס פֿאַר בני־בית
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער (‫אַמעריקע)

געוויינטלעך ניצט מען אַ בראָט־אויוון (grill) אויף פֿלייש, פֿיש און גרינסן, אָבער דער רעצעפּט ווײַזט ווי מע קאָן אויך בראָטן פֿרוכטן, און דערבײַ מאַכן אַ געשמאַקן דעסערט. (אויב איר היט זיך פֿאַר צוקער, לאָזט אַרויס דעם סירופּ.)




4 באַנאַנעס

2 טעפּלעך טרוסקאַפֿקעס

געזעלשאַפֿט
פֿון שׂרה־רחל שעכטער (‫אַמעריקע)
‫ספּעציעל פֿאַרן "פֿאָרװערטס"
פֿון רעכטס: ריטשאַרד דזשאָעל, דער פּרעזידענט פֿון "ישיבֿה־אוניווערסיטעט"; ראַבינער דוד עלענסאָן, דער הויפּט פֿונעם
"היברו יוניאָן קאָלעדזש"; און אַרנאָלד אײַזען, דער קאַנצלער פֿונעם "ייִדישן טעאָלאָגישן סעמינאַר"

אַ דאַנק אַ גרויסער סובסידיע פֿון איינער פֿון די גרעסטע ייִדישע פֿונדאַציעס אין אַמעריקע, וועלן די רבנים־סעמינאַרן פֿון דרײַ הויפּט־רעליגיעזע שטראָמען שאַפֿן אַ היסטאָרישע שותּפֿות אויסצושולן ייִדישע לערער.

די "פֿונדאַציע אויפֿן נאָמען פֿון דזשים דזשאָסעף" האָט מאָנטיק געמאָלדן, אַז זי וועט אויסטיילן 33 מיליאָן דאָלאַר צו דעם "היברו יוניאָן קאָלעדזש"

געזעלשאַפֿט, קהילה־לעבן
יעדע וואָך קומען אין "דאַטאַ" בערך 50 מענטשן פֿון אַלע שיטות צו לערנען תּורה

מאָלט זיך אויס אַזאַ בילד: מיטוואָך נאָכמיטאָג. פֿיר רבנים מיט בערד זיצן שעהען לאַנג אַרום אַ טיש, שאָקלען זיך בײַ דער גמרא און אַנדערע ספֿרים, און פּרוּוון אויספּלאָנטערן, צי אַ ייִד, וועלכער פֿאַרמאָגט אַ טויער־טורעם בײַם אַרײַנגאַנג צו זײַן ווילע, דאַרף דאָרט אויפֿהענגען אַ מזוזה.

איז דאָס אַ בית־מדרש אין באָראָ־פּאַרק? לייקוווּד? ניין, ס׳איז דווקא אַ כּולל אין דאַלאַס, טעקסאַס...

דער חידוש איז אָבער נישט בלויז וואָס אינעם אַמאָליקן האַרץ פֿון קאַובוי־לאַנד לערנט הײַנט אַ גרופּע תּלמידי־חכמים גמרא, נאָר ווי אַזוי די רבנים האָבן ממש איבערגעמאַכט די אָרטיקע ייִדישע קהילה.


"עסט געזונטערהייט!"
אַ קאָך־פּראָגראַם פֿון געשמאַקע מאכלים
מיט שׂרה־רחל שעכטער און איוו יאַכנאָוויץ
( איין מאָל אין צוויי וואָכן)

Eat In Good Health!
A Cooking Show with Rukhl Schaechter and Eve Jochnowitz
(To appear every two weeks)

רעצעפּטן

לכּבֿוד שבֿועות איז געשמאַק צו עסן קעזקוכן. וואָס זשע טוט מען, אַז מע טאָר נישט עסן צו פֿיל פֿעטס?

אין פֿאַרגלײַך מיט אַ געוויינטלעכן קעזקוכן, וואָס האָט בערך 20 גראַם פֿעטס, וועלן מיר אײַך הײַנט ווײַזן אַ רעצעפּט, וואָס האָט בלויז 12 גראַם. ס׳האָט אויך מער פּראָטעיִן ווי געוויינטלעך (12 גראַם אַנשטאָט 4), ווײַל מע באַניצט דאָ נישט בלויז שמירקעז און סמעטענע, נאָר אויך ריקאָטאַ־קעז, וואָס איז געזינטער.

געזונט
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

"די שטול איז אײַער שׂונא."

אַזוי האָט זיך אָנגעהויבן אַן אַרטיקל אויף דער וועבזײַט פֿון דער "ניו־יאָרק טײַמס" (New York Times) מיט עטלעכע חדשים צוריק. די פֿינף ווערטער האָבן גלײַך פֿאַרכאַפּט מײַן אויפֿמערק. אָבער וואָס כ׳האָב געלייענט ווײַטער האָט מיך שוין אין גאַנצן צערודערט:

רעצעפּטן
‫צונויפֿגעשטעלט פֿון שׂרה־רחל שעכטער

אָט איז אַ גרינגער צושפּײַז צו הינדל אָדער רינדערן פֿלייש. אויב איר ווילט עס סערווירן בײַ אַ מילכיקער מאָלצײַט, ניצט 1/2 טעפּל ווײַסן ווײַן און לאָזט אַרויס דעם הינדל־יויך.

1 פֿונט (455 גראַם) קליינע ציבעלעס, צעשניטן אויף העלפֿט

2 פֿונט (910 גראַם) דינע מערלעך, אָפּגעשיילט

2 לעפֿל קאַנאָלאַ־בוימל

1 לעפֿל פּוטער, צעלאָזן

פּובליציסטיק, קהילה־לעבן
אין דער סטיווען ווײַז טאָגשול

אויף דער ייִדישער גאַס האָט זיך הײַנט באַוויזן אַ מאָדנע סיטואַציע. הגם אַלע זענען מסכּים, אַז ס׳ווערט פֿינאַנציעל אַלץ שווערער פֿאַר אַ ייִדישער משפּחה צו פֿירן אַן אַקטיוו ייִדיש לעבן און צו שיקן די קינדער אין אַ ייִדישער טאָגשול, האָבן די ייִדישע פֿעדעראַציעס און אַנדערע גרויסע ייִדישע אַמעריקאַנער אינסטיטוציעס ביז איצט אַרויסגעוויזן ווייניק אינטערעס צו העלפֿן די משפּחות באַצאָלן דעם אַבסורדיש־שטײַגנדיקן שׂכר־לימוד. דער מצבֿ איז ספּעציעל אָנגעווייטיקט בײַ די משפּחות, וווּ איינער אָדער ביידע עלטערן האָבן פֿאַרלוירן די שטעלע אָדער מוזן איצט אַרבעטן טייל־צײַטיק.