- English Forward
- Archive אַרכיוו
-
Multimedia
מולטימעדעאַ
- ווידעאָ־קאַנאַל Forverts Video Channel
- „פֿאָרווערטס‟־קול Forverts Voice
- ירושלים, ישׂראל Jerusalem, Israel
- פּאַריז, פֿראַנקרײַך Paris, France
- וואַרשע, פּוילן Warsaw, Poland
- מאָסקווע, רוסלאַנד Moscow, Russia
- בוענאָס־אײַרעס, אַרגענטינע Buenos-Aires, Argentina
- מעלבורן, אויסטראַליע Melbourne, Australia
- לאָס־אַנדזשעלעס, פֿ״ש Los Angeles, US
- אַרכיוו פֿון „פֿאָרווערטס‟־שעה Archive of the Forward Hour
- Store קראָם
-
Blogs
בלאָגס
- פֿרעגט אַן עצה בײַ ד״ר בערגער Dr. Berger Answers Your Health Questions
- דורך ריקיס אויגן Through Riki's Eyes
- ווײַטער Vayter
- נײַעס פֿאַר בני־בית No Place Like Home
- אידיש מיט אן „א‟ Yiddish with an Aleph
- טאָג בײַ טאָג (ייִדיש־קאַלענדאַר) Day by Day (Yiddish Calendar)
- שיין בייקער אין שיין־שאָו Shane Baker in The Sheyn Show
- עונג־שבת Oyneg Shabes
- פּענשאַפֿט Penshaft
- ראָש־חודש מיט ר׳ ליפּא Rosh Chodesh With Reb Lipa
- אוצרות פֿון „פֿאָרווערטס”־אַרכיוו Treasures From the Forverts' Archive
- פֿאַרגעסן און ווידער געדרוקט Forgotten, and Now - Republished
- ייִדישע שרײַבער דערציילן Yiddish Writers Speak
-
Sections
אָפּטיילן
- עדיטאָריאַל Editorial
- ישׂראל, מיטל־מיזרח Israel, Middle East
- פּאָליטיק Politics
- מענטשן און געשעענישן Feature Stories
- פּובליציסטיק Opinion
- קהילה Community
- ייִדיש־וועלט Yiddish World
- אַנטיסעמיטיזם Anti-Semitism
- רוחניות Spirituality
- געשיכטע History
- ליטעראַטור Literature
- קונסט און קולטור Arts & Culture
- אין אָנדענק In Memory
- טשיקאַוועסן Out of the Ordinary
- Home אַהיים
|
די פּאָליטישע אַקטיוויטעטן די פֿאַרגאַנגענע וואָך האָבן זיך פֿאַרשפּיצט אויף צוויי אָנגייענדיקע וועלט־פּראָבלעמען: די לאַנגדויערנדיקע פֿאַרהאַנדלונגען מיט צפֿון־קאָרעע וועגן איר נוקלעאַרן אַרסענאַל און איראַק. די ערשטע פֿון זיי קומט, זעט אויס, צו אַ געוווּנטשענעם רעזולטאַט: פּכעניאַן איז מסכּים צוצושטעלן די פֿולע רשימה פֿון אירע נוקלעאַרע פּראָצעסן און שליסן די אַרבעט אין דעם געביט ביז סוף יאָר. דער קאַסאַמען-טעראָר פֿון דעם איסלאַמישן דזשיהאַד האָט ווידער באַנײַט דאָס אָנוואַרפֿן אַ פּחד אויף דער באַפֿעלקערונג פֿון ישׂראל, מיטן דערעפֿענען דאָס נײַע שול־יאָר און מיטן באַנײַען די פּרוּוון צו דערגרייכן אַ שלום מיט אונדזערע שכנים, אויב ווער עס איז נאָך גרייט הײַנט אַזוינס צו דעוואַרטן. לכתּחילה האָט עס הײַנטיקע וואָך אויסגעזען, אַז דאָס נײַע שול־יאָר האָט צום ערשטן מאָל נאָך אַ סך יאָרן זיך געעפֿנט פֿרידלעך, איינער פֿון די גרעסטע קלעזמער־ און ייִדישע קולטור־וואַרשטאַטן אויף דער וועלט איז דער יערלעכער פֿעסטיוואַל "קלעזקאַנאַדע", וועלכער קומט פֿאָר אין די בערג אויף צפֿון פֿון מאָנטרעאָל. דאָס יאָר איז פֿאָרגעקומען "קלעזקאַנאַדע" פֿונעם 20סטן ביזן 26סטן אויגוסט און האָט צוגעצויגן מער ווי פֿיר הונדערט אָנטיילנעמער. "קלעזקאַנאַדע" האָט אײַנגעפֿירט אַ קלוגע טראַדיציע, צוצוטיילן סטיפּענדיעס צו מער ווי 150 יונגטלעכע יעדן זומער, זיי זאָלן קענען קומען מיט אַ גרויסער הנחה. הײַנט זענען געוואָרן שוין עטלעכע פֿון די "יונגע־לײַט", ווי — דזשאַש דאָלגין, מײַקל ווינאָגראַד, און אַוויאַ מור — אָנפֿירנדיקע לערערס. די פֿאַרגאַנגענע וואָך איז געווען אַ גליקלעכע פֿאַר חיים מלמד, אַ ייִדישער אײַנוווינער פֿון סאַוואַנע, דזשאָרדזשיע. יאָרן לאַנג האָט חיים, אַ הויכער, ברייט־פּלייציקער לעבן־געבליבענער פֿון דער לאָדזשער געטאָ און אוישוויץ, זיך געחידושט, ווער איז זי, די פֿייגעלע אינפֿעלד, די מחברטע פֿון אַ ייִדיש וויגליד, "צו מײַן מיידעלע", וואָס איז אָפּגעדרוקט געוואָרן אינעם מעלדונג־בלאַט פֿון דער חורבן־אָרגאַניזאַציע, "נאַציאָנאַלער פֿאַרבאַנד פֿון די לעבן־געבליבענע קינדער" (באַקאַנט ווי NAHOS) אין 1994. די פֿאָרשטעלונג, אַז די וועלט איז צעריסן צווישן צוויי קעגנערישע צדדים איז ניט קיין נײַע. אין פֿאַרשידענע צײַטן האָבן די דאָזיקע צוויי צדדים אויסגעזען אַנדערש׃ מיזרח און מערבֿ, קריסטנטום און איסלאַם, קאַפּיטאַליזם און קאָמוניזם. דער מענטשלעכער שׂכל האָט אַ טבֿע צו באַגרײַפֿן די ווירקלעכקייט דורך קעגנזאַצן, שוואַרץ־און־ווײַס. דאָס בוך פֿון מאַרטין גודמאַן, פּראָפֿעסאָר פֿון ייִדישע לימודים בײַם אָקספֿאָרדער אוניווערסיטעט, איז געווידמעט דעם אַלטן קאָנפֿליקט אין דער וועלט־געשיכטע מע לייענט די פּרשה "נצבֿים" דווקא פֿאַר ראָש-השנה; דער שבת איז משפּיע אויף אַלע טעג פֿון דער קומענדיקער וואָך — דערפֿאַר איז די הײַנטיקע פּרשה גײַסטיק פֿאַרבונדן מיטן קומענדיקן הייליקן יום-טובֿ. משה-רבינו האָט צונויפֿגערופֿן אַלע ייִדן פֿאַר זײַן טויט, כּדי זיי צו פֿאַראייניקן אין אַ פֿאַרבאַנד מיטן אייבערשטן, און האָט געזאָגט: "איר שטייט הײַנט פֿאַרן אייבערשטן, אײַער ג-ט — אײַערע ראָשים, יצחק זשאַבאָטינסקי איז געווען מײַן לאַנדסמאַן — אַ טשערקאַסער. אין אָנהייב יאַנואַר 1940, נאָך דער פּרעמיערע פֿון דער פֿאָרשטעלונג "בר־כּוכבא", אין וועלכער ער האָט געשפּילט די הויפּט־ראָלע, האָט ער מיר געשענקט זײַנס אַ פֿאָטאָ־בילד אין דער דאָזיקער ראָלע, מיט אַזאַ אויפֿשריפֿט: "טײַערער פֿרײַנד, משה לאָיעוו! האָט ליב די בינע, דעם טעאַטער, ווי בר־כּוכבא האָט ליב געהאַט זײַן פֿאָלק. געדענקט אײַער פֿרײַנד און לאַנדסמאַן, יצחק זשאַבאָטינסקי. פֿערטער יאַנואַר, 1940". פּונקט מיט צען יאָר צוריק האָבן מיר — מײַן ווײַב, איך און אונדזער זון — זיך אומגעקערט פֿון דרום-פֿראַנקרײַך. אין יענע יאָרן בין איך נאָך געווען גרייט צו פֿירן אַן אויטאָ עטלעכע טעג נאָכאַנאַנד, און מיר פֿלעגן זיך פֿון צײַט צו צײַט לאָזן אין ווײַטע נסיעות איבער גרויס-בריטאַניע און קאָנטינענטאַלער אייראָפּע. איצט פֿויל איך זיך צו טאָן אַזעלכע זאַכן; וואָס מיינט "ספּאָנטאַנקייט"? אין גאָר א פֿריִער סטאַדיע פון די אַלע סאָציאַלע וויסנשאַפֿטן איז "ספּאָנטאַנקייט" געווען אַן אָפֿטער און אַן אָנגענומענער באַגריף. מיינען האָט עס געמיינט: אַ פּועל־יוצא וואָס קומט פֿאָר "פֿון זיך אַליין", אָן אַ גורם. דער בײַטעם דערבײַ איז געווען, אַז די וויסנשאַפֿטלעכע וועלט איז נאָך ווײַט ניט פֿעיִק צו פֿאַרשטיין דעם מענטשנס יחידיש לעבן און וועגן דעם בציבורדיקן לעבן, דאָס וואָס מיר האָבן פֿאַרגעסן ווי אַ פֿאָלק, וואָלט מען געקענט אָנפֿילן גאַנצע ענציקלאָפּעדיעס. בײַ די אומות־העולם געדענקט מען שעקספּירן — אָבער ווער בײַ אונדז, צווישן דער אַמעריקאַנער ייִדישער יוגנט, וועט וויסן ווער ס'איז געווען י.ל. פּרץ, אָדער שלום־עליכם, אָדער מענדעלע מוכר־ספֿרים, אַז בײַ אונדז ווייסט מען שוין נישט מער, ווער ס'איז געווען חיים גראַדע אָדער איציק מאַנגער, יעקבֿ גלאַטשטיין אָדער אַהרן צייטלין. פֿרעמדע נעמען פֿאַר יונגע אויערן. איך האָב אַמאָל געפֿרעגט אין קלאַס, ווער ס'איז געווען שאַגאַל. דער רוסישער וואָכן־בלאַט "אַרגומענטי אי פֿאַקטי" (אַרגומענטן און פֿאַקטן) איז זייער פּאָפּולער סײַ אין רוסלאַנד און סײַ אין די נײַע מלוכות פֿונעם געוועזענעם ראַטן־פֿאַרבאַנד, וווּ צו דער הויפּט־צײַטונג, ווערט צוגעלייגט אַ באַזונדערע בײַלאַגע, צונויפֿגעשטעלט פֿון אָרטיקן מאַטעריאַל. אַזאַ בײַלאַגע — "אַרגומענטי אי פֿאַקטי — מאָלדאָוואַ" — דערשײַנט אויך אין אונדזער רעפּובליק. כ׳האָב זיך אויף עטלעכע טעג אַרײַנגעכאַפּט קיין ישׂראל, צוליב משפּחה-ענינים. שוין אין דעם לעצטן טאָג האָב איך געקויפֿט די רוסישע צײַטונג, וואָס הייסט "סעקרעט", דאַטירט מיטן 26סטן אויגוסט. כ׳גלייב ניט, אַז מיר איז פֿריִער אויסגעקומען צו האַלטן אין די הענט די דאָזיקע אויסגאַבע. דער ניוואָ פֿון דער רוסישער פּרעסע אין ישׂראל איז דאָך זייער אַ נידעריקער, אַזוי אַז איך לייען עס אין האָמעאָפּאַטישע דאָזעס. |